سرطان تخمدان از علائم تا علت و درمان آن
بیماریهای زنان انواع مختلفی دارد و برای تشخیص و انتخاب بهترین روش درمانی، تنها پزشک متخصص زنان و زایمان میتواند کمک کند. سرطان تخمدان نسبت به سایر بیماریهای دستگاه تناسلی زنان مانند بافت رحم، تخمدان و دهانه رحم نرخ مرگ و میر بالاتری دارد. این بیماری نشانگر وجود یک توده در تخمدان است که منجر به اختلال در عملکرد طبیعی آن میشود.
در این محتوا سعی کردیم اطلاعات مفیدی برای این بیماری در اختیار شما قرار دهیم. بنابراین برای افزایش آگاهی پیشنهاد میشود این محتوا را حتما مطالعه بفرمایید.
عناوینی که با هم در ادامه میخوانیم:
مختصری در مورد سرطان تخمدان
تخمدانها دو عضو کوچک و گرد هستند که در دو طرف رحم قرار دارند و حجم آنها مانند یک بادام است. این عضوها هورمونهای زنانه استروژن و پروژسترون را در بدن تولید میکنند. درمان سرطان تخمدان بستگی به مرحله و شدت بیماری دارد که یک نوع بیماری است که در آن سلولهای ناهنجار در تخمدانها ظاهر میشوند. این سلولها به طور ناگهانی افزایش مییابند و بافتهای سالم را مختل و نابود میکنند.
مراحل سرطان تخمدان براساس منطقه
مرحلهبندی سرطان براساس بدخیم یا خوش خیم بودن تومور، میزان گسترش و شدت آن انجام میشود که به صورت زیر است.
- سرطان ناحیهای: این نوع سرطان فقط در محل شروع خود مانده و به بافتهای دیگر منتشر نشده است.
- سرطان منطقهای: بیماری به اندامهای نزدیک مثل رحم انتقال یافته است.
- سرطان دوردست: به اندامهای دورتر مثل ریه یا کبد رسیده و آنها را مبتلا کرده است.
علائم سرطان تخمدان
- افزایش حجم شکم یا احساس بادکردگی
- درد در قسمت شکم
- احساس سیری سریع یا مشکل در خوردن غذا
- احساس فوریت برای دفع ادرار یا تکرر ادرار
بیشتر بدانید: پوکی استخوان با داروها چه رابطهای دارد؟
این نشانهها رایج هستند و معمولاً ناشی از بیماریهایی هستند که به علت سرطان تخمدان نیست اما اگر این علائم بیش از یک یا ۲ روز ادامه داشت، باید با پزشک خود تماس بگیرید. بسیاری از افراد هیچ علامتی از سرطان تخمدان ندارند تا اینکه در تخمدان یا نزدیکی آن متوجه رشد تودهای میشوند. این امر گاهی اوقات در طول معاینه لگن یا انجام تصویربرداری، مانند سونوگرافی که به دلیل دیگری صورت میگیرد، اتفاق میافتد. در این صورت پزشک شما احتمالا برای بررسی نوع سرطان آزمایشهای بیشتری را انجام میدهد.
علت ابتلا به سرطان تخمدان
سرطان تخمدان یک بیماری است که در آن سلولهای ناهنجار در تخمدانها شروع به رشد میکنند. این سلولها ناشی از جهش ژنتیکی در DNA سلول این ناحیه هستند.
این جهش موجب تکثیر بیرون کنترل سلولها و ایجاد تومور میشود. متأسفانه سلولهای سرطانی قویتر از سلولهای سالم هستند و آنها را نابود میکنند. برخی عوامل خطر وجود دارند که میتوانند احتمال ابتلا به سرطان تخمدان (ovarian cancer) را بالا ببرند. عوامل خطرساز سرطان تخمدان شامل موارد زیر هستند:
- چاقی
- سابقه خانوادگی
- اندومتریوز
- سرطان سینه
- سن بالا (بین 50 تا 60 سالگی)
پریود زودرس و یائسگی دیررس
انواع سرطان تخمدان
تومور استروما
این تومور از بافت تخمدانی است که شامل سلولهای نرمال ناهورمونساز است که معمولاً در مراحل اولیه شناسایی میشود. همچنین حدود ۷ درصد از موارد سرطان تخمدان را در بر میگیرد.
تومور ژرم سل یا سلول زایا
این نوع تومور از سلولهایی که تخمک را ایجاد میکنند، درست شدهاند و در زنان خیلی رایج نیست. بنابراین یکی از کمترین نوع تومورها است که بیشتر در زنان جوان اتفاق میافتد.
عوارض سرطان تخمدان
به دلیل اینکه درمان معمولاً همزمان با تشخیص سرطان آغاز میشود، نمیتوان به راحتی تفکیک کرد که کدام عوارض به خاطر سرطان و کدام به خاطر روش درمان ایجاد شدهاند. عوارض رایج و متداول سرطان تخمدان عبارتند از:
- ضعف و خستگی: براساس برخی تحقیقات 75درصد از مبتلایان به سرطان تخمدان از ضعف و خستگی رنج میبرند.
- تهوع، استفراغ و یبوست: مشکلات گوارشی از مهمترین عوارض سرطان تخمدان هستند.
- ورم (ادم یا خیز): انباشت مایعات در بافتهای بدن میتواند باعث ورم پاها یا اطراف لگن شود.
- کمخونی: سرطان میتواند تعداد سلولهای خون را کاهش دهد.
- آسیت (آب آوردن شکم): سرطان تخمدان ممکن است مایعات را در فضای شکمی جمع کند. آسیت معمولاً با نشانههایی مثل نفخ، تنگی نفس، سوءهاضمه، بیاشتهایی یا افزایش خستگی همراه است.
- انسداد روده یا مثانه: تومورهای بزرگ میتوانند روده و مثانه را مسدود کنند که معمولاً با درد و ناراحتی همراه است.
- تراوش جنبی (پلورال افیوژن): در این عارضه فضای بین ریه و قفسه سینه با مایع پر میشود و در نتیجه آن تنفس سخت میشود.
- مشکلات تغذیهای: بر اثر سرطان، خوردن و جذب مواد غذایی دچار مشکل میشود و ممکن است سوءتغذیه را در پی داشته باشد.
بیشتر بدانید: دانستنی های لازم در مورد برداشتن رحم (هیسترکتومی)
روش تشخیص
معاینه تناسلی
در این معاینه، پزشک با پوشیدن دستکش، انگشتان خود را درون واژن شما قرار میدهد و با دست دیگر خود روی شکم شما فشار می آورد تا ارگانهای تناسلی را لمس و ارزیابی کند. پزشک همچنین دستگاه تناسلی بیرونی، واژن و گردن رحم را با چشم مینگرد.
تستهای تصویری
تستهایی مثل سونوگرافی (بررسی سرطان تخمدان با سونوگرافی شکم) یا سیتی اسکن از شکم و دستگاه تناسلی میتواند در مشخص کردن اندازه، شکل و ساختمان تخمدانهای شما مفید باشد.
نمونهگیری
در این روش قسمت کوچکی از سلولهای درونی یا مایع تخمدان، با استفاده از سوزن نمونهبرداری به عنوان نمونه برداشته میشود تا در آزمایش مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد.
درمان
در انتخاب روش درمانی، وضعیت کلی سلامت فرد و سن مربوطه نیز نقش مهمی دارد. روشهای معمول درمانی برای سرطان تخمدان عبارتند از:
عمل جراحی
بسته به پیشرفت بیماری، عمل جراحی انتخاب میشود که اغلب شامل مواردی مانند هیسترکتومی، استئوفورکتومی (برداشتن یک یا هر دو تخمدان) و جراحی برای تخلیه غدد لنفاوی آسیب دیده است. جراح ممکن است از یکی از دو روش زیر برای عمل استفاده کند:
- لاپاراسکوپی (جراحی کم تهاجمی)
- لاپاراتومی (جراحی باز با برش شکم)
شیمی درمانی
شیمی درمانی از قبل یا بعد از عمل جراحی برای از بین بردن سلولهای سرطانی استفاده میشود. معمولا این درمان به صورت خوراکی یا تزریقی توسط پزشک تجویز میشود.
درمان هدفمند سرطان تخمدان
این روش درمانی برای تغییر رشد و تقسیمبندی سلولهای سرطانی مورد استفاده قرار میگیرد. در این روش داروهای خاصی برای شناسایی و حمله به سلولهای سرطانی استفاده میشوند.
پرتو درمانی
در این روش اشعههای X برای نابودی سلولهای سرطانی استفاده میشوند. برای درمان سرطان تخمدان پیشرفته، ممکن است از مایع رادیواکتیو استفاده شود.
امیدواریم مطالب فوق مثل همیشه برای شما همراهان عزیز مفید و کاربردی بوده باشد. ممنون میشویم نظرها و پیشنهادهای خود را با ما در میان بگذارید.
تیم محتوای ژرسه
منبع: mayoclinic
