افسردگی پس از زایمان
علت افسردگی پس از زایمان
حدود ۶۰ تا ۸۰ درصد از خانمها بعد از زایمان دچار اختلالی به نام گرفتگی خلق یا baby blue میشوند که در صورت طولانی شدن به افسردگی پس از زایمان تبدیل خواهد شد. گرفتگی خلق معمولاً چند روز و حداکثر هفت روز بعد از زایمان بهبود مییابد و نباید بیشتر از دو هفته طول بکشد. خانمهایی که دچار این اختلال میشوند علائم مختلفی همچون گریههای طولانی، اضطراب شدید و اختلالات خواب را نشان میدهند معمولاً کمکهای اطرافیان برای مراقبت از کودک و استراحت مادر در کاهش این علائم مفید خواهد بود.
۱۰ تا ۲۰ درصد از مادران اختلال بدخلقی بیشتر از دو هفته طول میکشد، در این زمان لازم است که نسبت به افسردگی پس از زایمان مشکوک بود زیرا این بیماری ممکن است حتی تا یک سال به طول بیانجامد.
علت افسردگی پس از زایمان هنوز بهطور قطعی مشخص نشده است اما بسیاری از کارشناسان و روانشناسان معتقدند که مجموعهای از عوامل مختلف و بهخصوص پایین آمدن سطح برخی هورمونها در خون، میتواند در ایجاد این حالت مؤثر میباشد.
به دنیا آمدن نوزاد، بهخصوص برای مادرانی که برای اولین بار مادر شدن را تجربه میکنند، فرآیندی است با احساسات مختلف همچون شادی و نشاط از به دنیا آمدن نوزاد و نیز مسئولیتهایی که بر دوش مادر قرار میگیرد همین احساس مسئولیت در قبال نگهداری و محافظت از نوزاد تازه به دنیا آمده میتواند دلیل اضطراب شدید مادر و فشار روانی روی او باشد و عاملی در جهت ایجاد افسردگی پس از زایمان باشد.
چه افرادی در معرض ابتلا به افسردگی پس از زایمان هستند
برخی از افراد بیشتر از دیگران در معرض ابتلا به افسردگی پس از زایمان هستند، در زیر به برخی از ویژگیهای این افراد اشاره خواهیم کرد.
- باداری ناخواسته
- حمایت نشدن زن از طرف همسر
- وجود سابقه افسردگی و یا هرگونه بیماری روانی در خانواده
- مشکل مالی و اقتصادی
- بروز اتفاقات ناگوار در زندگی بهمحض تولد فرزند مانند بیکار شدن و…
- تجربیات بد در دوران کودکی مانند سابقه تجاوز جنسی و یا از دست دادن خانواده
- سابقه سندرم قبل از قاعدگی
- عوارض مامایی
البته باید توجه داشت، این عوامل صد در صد باعث بروز افسردگی پس از زایمان نخواهند شد و چهبسا مادرانی تمام این ویژگیها را داشته باشند اما دچار این اختلال نشوند و یا اینکه برخی از مادران ممکن است بدون وجود هیچگونه مشکلی دچار افسردگی پس از زایمان میشوند.
چگونه میتوان به بروز افسردگی پس از زایمان پی برد
هنگامیکه به بروز افسردگی پس از زایمان مشکوک هستید بهترین راه برای تشخیص این اختلال مراجعه به پزشک است. پزشک میتواند با بررسی علائم و نشانههای شما افسردگی پس از زایمان را تشخیص دهد.
البته خود شما نیز تا حدودی میتوانید به بروز افسردگی پس از زایمان پی ببرید.
در زیر به برخی از نشانههای افسردگی پس از زایمان اشاره خواهیم کرد.
- بیخوابی و اختلال در خواب
- احساس غمگینی طولانیمدت و تمایل به گریه کردن در تمام روز
- بروز تغییراتی در اشتها و میل به غذا
- احساس جرم و گناه آزاردهنده
- نگرانی و اضطراب بیش از اندازه
- بیحوصلگی و عدم علاقه به انجام فعالیتهای روزمره
- تحریکپذیری شدید و بدخلقی
- ایجاد حملههای پانیک که شامل ضربان قلب شدید، استرس ناگهانی و سرگیجه و احساس ناخوشایند است
- تمایل به خودکشی
لازم به ذکر است که در برخی از مادرانی که بهتازگی زایمان کردهاند این نشانهها و تغییر در احساسات کاملاً طبیعی است اما چیزی که تعیین میکند شما به افسردگی پس از زایمان مبتلا شدهاید یا نه، تعداد دفعات بروز این احساسها و همچنین مدتزمانی است که چنین احساساتی همراه با شما است. اگر شما جزو آن دسته از مادرانی هستید که تمام شبانهروز احساسات ناخوشایند دارید و در حال گریه کردن هستید و یا چندین بار در طول روز دچار حملات پانیک میشوید، حتماً باید به پزشک مراجعه نمایید.