روماتیسم مفصلی از علائم تا علت و درمان آن
بعضی اوقات افراد با نشانههایی نظیر درد و التهاب مفصل، احساس بیحسی و سفتی در مفصل مواجه میشوند. این علائم که بسیار آزاردهنده است، ممکن است نشان از وجود بیماریهای اسکلتی و مفصلی باشد. یکی از این بیماریهای شایع که قرار است الان به آن بپردازیم، روماتیسم مفصلی(آرتریت روماتوئید) است. پیشنهاد میکنیم به دلیل حساسیت بالای این بیماری این محتوا را تا انتها مطالعه کنید.
عناوینی که با هم در ادامه میخوانیم:
روماتیسم مفصلی چیست؟
آرتریت روماتوئید (Arthritis rheumatoid) یا روماتیسم مفصلی، یک اختلال خود ایمنی است که باعث التهاب مایع سینوویال میشود که مفاصل را محافظت میکند. این التهاب باعث میشود که مایع سینوویال ضخیم شده و به غضروفها و استخوانهای متصل به مفصل، مخصوصاً استخوانهای کوچک، صدمه بزند و آنها را تخریب کند. این وضعیت باعث میشود که مفاصل ساییده شده و شکل آنها تغییر کند و درد مداومی به دلیل اصطکاک استخوانها ایجاد شود. آرتریت روماتوئید میتواند به چندین مفصل همزمان حمله کند و معمولاً مفاصل دست، مچ و زانوها را تحت تأثیر قرار میدهد.
این بیماری میتواند به بافتهای دیگر هم آسیب بزند و درد پایدار، مزمن و ناپایداری یا ناراحتی در حین انجام فعالیتها را ایجاد کند. علاوه بر این، این بیماری ممکن است مشکلاتی در اندامهایی مانند ریهها، قلب و چشمها را به وجود آورد. دردهایی که به عنوان روماتیسم شناخته میشوند، بخشی از فرایند طبیعی پیری محسوب میشوند. با گذشت زمان، بسیاری از افراد با سفتی و درد در مفاصل مواجه میشوند.
امروزه، بسیاری از حالاتی که به عنوان روماتیسم شناخته میشوند در واقع آرتروز هستند. شرایط وخیمتر باعث ایجاد بیماریهای روماتیسمی التهابی میشود که در اثر آن مفاصل و اندامهای مختلف بدن صدمه میبیند. این التهاب اصلیترین دلیل درد شدید، ناتوانی و حتی مرگ است. در حدود ۱۰۰ تا ۱۵۰ نوع بیماری روماتیسمی موجود است که هر نوع آن بر روی زندگی بیماران تاثیرات منفی خواهد گذاشت.
علائم بیماری روماتیسم مفصلی
آرتریت روماتوئید یک بیماری التهابی مزمن است که مفاصل را مورد حمله قرار میدهد و باعث درد، تورم، سفتی و اختلال در عملکرد مفاصل میشود. علائم آرتریت روماتوئید ممکن است شبیه علائم سرماخوردگی مانند احساس خستگی، بالا رفتن دمای بدن و کاهش اشتها است. علائم اصلی این بیماری شامل موارد زیر است:
تورم مفاصل
تورم مفاصل کوچک انگشتان دست و پا، مچ دست، زانو، مچ پا، آرنج، شانه و لگن میتواند رخ دهد. این تورم میتواند به مدت حداقل ۶ هفته ادامه داشته باشد و باعث ایجاد تغییرات در شکل و اندازه مفاصل شود.
سفتی مفاصل
سفتی مفصل به معنای دشواری در حرکت دادن مفصل آسیب دیده است که معمولا پس از استراحت طولانی مدت مانند خوابیدن، بیشتر میشود که میتواند به مدت حداقل یک ساعت در صبح ادامه داشته باشد و یکی از علائم تشخیصی آرتریت روماتوئید است.
پوکی استخوان
آرتریت روماتوئید ممکن است باعث کاهش تراکم استخوانی شود و خطر شکستگی استخوانها را افزایش دهد. این وضعیت ممکن است به دلیل التهاب، کم تحرکی، کم خونی یا اثرات جانبی داروهای کورتون استروئیدی باشد.
خستگی و ضعف در روماتیسم مفصلی
بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید ممکن است احساس خستگی و ضعف عمومی کنند و نیاز به استراحت بیشتری داشته باشند.
تنگینفس
روماتیسم مفصلی ممکن است باعث التهاب ریه، ماهیچههای تنفسی، قلب یا عروق شود و باعث تنگی نفس، سرفه، درد قفسه سینه یا احساس ناراحتی در نفس کشیدن شود.
بیشتر بدانید: هورمون کورتیزول از علائم تا تاثیر آن
علت ایجاد بیماری روماتیسم مفصلی
آرتریت روماتوئید ناشی از یک واکنش ایمنی به بدن است که در آن سیستم ایمنی بدن به سلولهای سالم خود حمله میکند. علل دقیق این بیماری مشخص نیست. با این حال، تحقیقات ثابت کرده است که برخی یا تمامی عوامل زیر ممکن است در ایجاد این بیماریها نقش داشته باشند:
- ژنتیک: برخی افراد با ژنهای خاصی متولد میشوند که بیشتر از سایر افراد مستعد ابتلا به این بیماری هستند. برای مثال ژنهای مرتبط با آنتیژن لکوسیت انسانی (HLA) میتوانند شدت آرتریت را افزایش دهند. همچنین وقتی افرادی که حامل این ژنها هستند، اگر تحت تاثیر عوامل محیطی مانند سیگار کشیدن و چاقی قرار بگیرند، خطر ابتلا در آنها بسیار افزایش پیدا میکند.
- سن: با افزایش سن ریسک ابتلا هم افزایش مییابد. اگرچه این بیماری گریبانگیر تمام افراد با هر سنی میشود.
- جنسیت: زنان به طور کلی 2 تا 3 برابر بیشتر از مردان در خطر ابتلا به آرتریت روماتوئید هستند.
- سیگار: براساس تحقیقات مصرف سیگار به صورت مستقیم بر این بیماری اثرگذار است.
بیشتر بدانید: پوکی استخوان، راههای پیشگیری و درمان
روشهای تشخیص بیماری
پزشک برای تشخیص بیماری روماتیسم مفصلی از یک یا چند روش زیر استفاده میکند:
- معاینه بالینی
- انجام تست پروتئین خاص
- بررسی بالا بودن ESR و CPR
- بررسی مایع مفصلی با استفاده از اندازهگیری گلبول سفید
- گرفتن عکس رادیولوژی
روشهای درمانی
با وجود اینکه هیچ درمان قطعی برای روماتیسم مفصلی نیست ولی مدیریت و کنترل آن با استفاده از دارو، تغییر سبک زندگی، درمانهای حمایتی و در برخی موارد جراحی تا حدودی خطر آسیب به مفاصل را کم میکند. روشهای متفاوتی برای درمان این بیماری استفاده میشود که مهمترین آنها مواردی است که در پایین نام میبریم:
دارو درمانی
- داروهای ضد روماتیسمی اصلاح کننده بیماری، مثل متوترکسات و لفلونوماید
- داروهای بیولوژیکی
- داوهایی که آنزیمهای خاصی را مهار میکنند، همانند مهارکننده JAK
- داروهای ضد درد
- داروهای ضد التهابی استروئیدی یا غیر استروئیدی
فیزیوتراپی
این روش درمان بیشتر برای نوع عضلانی، مفصلی و عصبی میتواند اثرگذار است. به کارگیری روشهای گرما درمانی، سرما درمانی، نرمشها، ورزشهای مخصوص و الکتروتراپی در فیزیوتراپی برای تسکین دردهای بیماران بسیار موثر است. همچنین ماساژهای مخصوص در قسمت مفاصل بدن سبب بهبود حرکت در این مناطق میشود.
امیدواریم مطالب فوق برای شما همراهان عزیز سودمند بوده باشد. ممنون میشویم نظرها و پیشنهادهای خود را با ما در میان بگذارید.
تیم محتوای ژرسه
منابع: