سندروم پای بیقرار در بارداری از علائم تا درمان
متاسفانه خانمهای باردار تنها با مشکلاتی مانند حالت تهوع، تکرر زیاد ادرار و اضافه وزن روبهرو نیستند. یکی دیگر از مشکلاتی که ممکن است زنان باردار به آن مبتلا شوند، سندروم پای بیقرار یا RLS است. این بیماری عصبی در سال ۲۰۱۰ میلادی توسط دانشگاه میشیگان مشخص شد.
سندروم پای بیقرار در حقیقت یک بیماری عصبی به حساب میآید که تقریباً ۴۰ درصد از خانمها در دوران بارداری را درگیر میکند. این بیماری معمولاً مشکلی برای خانمهای باردار به وجود نمیآورد و تنها اختلالات در روند خواب طبیعی آنها و کیفیت زندگی آنها را مختل میکند. با ما همراه شوید تا این مشکل را بررسی کنیم.
عناوینی که با هم در ادامه میخوانیم:
مختصری در مورد سندروم پای بیقرار در بارداری
سندروم پای بیقرار یک بیماری است که به عوامل مختلف ژنتیکی، هورمونی و محیطی بستگی دارد. این بیماری در دوران بارداری موجب حرکات دردناک پا میشود. از طرفی دیگر خانمهای باردار در هنگام حرکت کردن پا یا خوابیدن دچار اختلال و درد و ناراحتی میشوند. سندروم پای بیقرار با علائم متفاوتی همراه است و با بیماری لخته خون نیز شباهت زیادی دارد.
علائم سندروم پای بیقرار در بارداری
این بیماری ممکن است در تمام طول دوران بارداری ظاهر شود اما معمولا در سه ماهه سوم بارداری به اوج خود میرسد و ممکن است مادر باردار علائمی مانند پرش غیر ارادی پا، احساس سوزن سوزن شدن، احساس درد و ناراحتی در پا، احساس وجود نبض، خارش در پا، سوزش سر دل، تکرر ادرار بیش از حد، گرفتگی عضلات پا و بیخوابی مداوم را در این دوران تجربه کند.
گاهی ممکن است در طول شب بیشتر متوجه علائم بیماری شوید اما توجه داشته باشید در زمانی که شما دراز کشیدید یا نشستید ممکن است این علائم نیز ظاهر شوند. از طرفی دیگر ممکن است درمانهای معمول مانند کشش پا و استفاده از داروهای درمانی موثر نباشند. در صورتی که خانمهای باردار برای مدت طولانی بنشینند، علائم سندروم پای بیقرار با شدت بیشتری ظاهر میشود. همچنین در هنگام خواب شبانه به دلیل اینکه میزان ذخیره آهن و ترشح دوپامین کمتر میشود این علائم بیشتر میشود.
علت سندروم پای بیقرار در بارداری
کارشناسان متخصص علت اصلی RLS در بارداری را هنوز تشخیص ندادهاند اما ممکن است به عوامل متفاوتی عبارتند از:
عوامل ژنتیکی
طبق نظر جنیفر هنسلی، هماهنگ کننده تیم پرستاری در کالج کلرادو، در صورتی که استعداد ژنتیکی برای این بیماری را دارید و تا سه ماهه آخر بارداری علائمی از این بیماری را تجربه کردید احتمالاً ظرف سه ماه پس از زایمان از بین میرود. در صورتی که مبتلا به RLS در زمان بارداری خود بودید، در بارداریهای بعدی این علائم با شدت بیشتری بروز پیدا میکنند.
عوامل هورمونی
سندروم پای بیقرار در اوایل دوران بارداری به صورت خفیف و ضعیف نشان داده میشود اما پس از گذشت سه ماهه سوم به دلیل افزایش هورمونهای پروژسترون و استرادیول شدت علائم به بیشترین مقدار خود میرسد. در این حالت عارضه به علت عوامل هورمونی ایجاد میشود و پس از زایمان علائم سندروم کاهش پیدا میکند. طبق مطالعه و تحقیقات که در سال ۲۰۰۹ میلادی در آلمان انجام شد، سطوح بالاتر استرادیول در دوران بارداری میتواند نشان دهنده مادر باردار مبتلا به RLS باشد.
بیشتر بدانید: دمنوشهای گیاهی و مصرف آنها در دوران بارداری
درمان خانگی
در صورتی که این عارضه بتواند منجر به بیخوابی در خانمهای باردار شود و کیفیت زندگی آنها را تحت تاثیر قرار دهد، باید به متخصصان بیماری مغز و اعصاب برای دریافت دارو مراجعه کنند. یکی از بهترین داروهایی که برای کاهش درد و ناراحتیهای مربوط به سندروم پای بیقرار تجویز میشود، اپویید است. مصرف اپویید به علت داشتن عوارض بسیار زیاد بر روی جنین و مادر باردار برای مدت طولانی توصیه نمیشود.
در صورتی که این عارضه در دوران بارداری شدید نباشد، میتوان با کمک روشهای خانگی از علائم و نشانههای آن تا حدودی کاهش داد. راهکارهای زیر میتواند به عنوان درمان خانگی برای کاهش علائم سندروم پای بیقرار مطرح شود.
ورزش کردن
در صورتی که شدت بیماری RLS به حدی زیاد است که به شما اجازه خوابیدن را نمیدهد، میتوانید در طول شبانه روز برای چندین بار برخیزید و به آرامی قدم بزنید. این کار موجب میشود تا ناراحتی و درد شما کاهش پیدا کند. همچنین ورزش روزانه و مرتب یکی از مهمترین اقداماتی است که میتواند علائم مربوط به این بیماری را کاهش دهد.
تغذیه غذایی مناسب
خوب است بدانید که مصرف نوشیدنیهای حاوی الکل و کافئین میتواند نشانهها و علائم این عارضه را تشدید کند. در طول دوران بارداری از مصرف سیگار و قلیان به شدت پرهیز کنید. همانطور که میدانید تغذیه غذایی در مادران باردار باید به شکل مناسبی کنترل شود. بنابراین با تهیه یک دفترچه غذایی میتوانید از مصرف مواد معدنی گوناگون مطلع شوید.
ایجاد حواس پرتی
یکی دیگر از راهکارهای موثر برای کاهش علائم این بیماری، حواس پرتی است. در صورتی که پاهای شما شروع به پریدن کرد، یک جدول کلمات متقاطع را بردارید و خود را سرگرم جدول کنید. برای ایجاد حواس پرتی نیز میتوانید از بافندگی کمک بگیرید.
آزمایش خون و سندروم پای بیقرار
در دوران بارداری به طور منظم آزمایش خون بدهید. آزمایش خون به کارشناسان و پزشکان متخصص کمک میکند که چنانچه شما دچار کم خونی و فقر آهن شده باشید، میزان استفاده از مواد غذایی گوناگون سالم مانند اسفناج، لوبیا، نخود و میوههای خشک را در وعدههای غذایی خود افزایش دهید.
کمپرس گرم
یکی دیگر از راهکارهای کاهش علائم این عارضه، دوش آب گرم است. همچنین برای این کار نیز میتوانید از کیسههای آب گرم استفاده کنید. در هنگام استفاده از دوش یا کیسه آب گرم پاهای خود را ماساژ دهید تا جریان خون به خوبی در پاهای شما ایجاد شود.
مصرف مکمل
مصرف دیگر ویتامینها مانند ویتامینB، ویتامینE، منیزیم و کلسیم میتواند به تولید گلبولهای قرمز سالم و سلامت جنین بسیار موثر باشد. بنابراین با مشورت پزشک متخصص به طور منظم و مرتب مکمل دریافت کنید.
امیدواریم مطالب فوق برای شما همراهان عزیز به خصوص زنان باردار مفید بوده باشد. ممنون میشویم نظرها و پیشنهادهای خود را با ما در میان بگذارید.
تیم محتوای ژرسه
منبع: