کم خونی در کودکان از علائم تا پیشگیری و درمان
کودکان به دلیل اینکه در سنین رشد هستند باید میزان همه چیز در بدن آن‌ها طبیعی باشد تا به خوبی رشد کنند و دچار مشکلات در سلامتی خود نشوند. زمانی که اکسیژن کافی به سلول‌های بدن به خوبی نرسد، کودک احساس ضعف و خستگی می‌کند. این بیماری کم خونی نام دارد و زمانی اتفاق می‌افتد که گلبول قرمز یا هموگلبین کافی در بدن او به مقدار کافی وجود ندارد. علل به وجود آمدن کم خونی در کودکان زیاد است. بنابراین فهمیدن نشانه‌ها و روش‌های پیشگیری و درمان برای تمام والدین و همین‌طور خانم‌های باردار بسیار حیاتی است. پس با ما همراه شوید.
عناوینی که با هم در ادامه می‌خوانیم:
بیماری کم خونی در کودکان چیست؟
خون برای زندگی و سلامتی همه انسان‌ها ضروری است. خونی که در شریان‌ها و ورید‌های ما حرکت می‌کند حاوی میلیون‌ها گلبول‌قرمز است که هر یک از آن‌ها ۴ محل برای حمل هموگلوبین دارند. هموگلوبین یک پروتئین است که در ساختمان آن اتم‌های آهن وجود دارند. وقتی که مقدار آهن در خون ما کافی نباشد، هموگلوبین کم می‌شود و ما به بیماری کم خونی یا فقر آهن مبتلا می‌شویم. کم خونی یک اختلال است که می‌تواند هر فردی را تحت تأثیر قرار دهد و در سال‌های اخیر بسیاری از افراد از جمله بزرگسالان و نوزادان را درگیر کرده است. فقر آهن پرتکرارترین شکل کم خونی در کودکان است. این بیماری می‌تواند از کمبود سطحی آهن تا کم خونی شدید و خطرناک ناشی از فقر آهن را در بر بگیرد.
نشانههای کم خونی در کودکان
رایج‌ترین نشانه‌ها شامل موارد زیر است:
- افزایش ضربان قلب
- تنگی‌نفس یا مشکل در نفس کشیدن
- کمبود انرژی و خستگی زیاد
- سرگیجه به خصوص هنگام ایستادن
- سردرد
- زخم یا تورم زبان
- پوست رنگ پریده
- زردی پوست، چشم و دهان
- بزرگی طحال یا کبد
- بهبود کند زخم و بافت
- دست و پاهای سرد
- اشتهای ضعیف
- مشکلات رفتاری
- عفونت مکرر
- اشتها غیر عادی به موادی مانند یخ، خاک و رنگ
بیشتر بدانید: عفونت ادراری در کودکان از علائم تا درمان
بسیاری از این علائم ممکن است به علت سایر مشکلات خونی یا شرایط سلامتی باشد. از این رو برای تشخیص مشورت با پزشک بسیار حائز اهمیت است.
انواع کم خونی در کودکان به همراه علت
کم خونی در کودکان انواع متفاوتی دارد که علت کم خونی به نوع آن بستگی دارد. در پایین انواع کم خونی و علل آن را بررسی می‌کنیم:
- کم خونی فقر آهن: در این نوع، آهن به مقدار کافی در خون موجود نیست و آهن برای تشکیل هموگلوبین ضروری است.
- کم خونی همولیتیک: این کم خونی در کودکان زمانی رخ می‌دهد که گلبول‌قرمز خون نابود می‌شوند. عوامل متفاوتی نظیر بیماری‌های عفونی خطرناک و شدید و برخی داروها می‌توانند باعث ایجاد این نوع کم خونی شوند.
- تالاسمی: یک کم خونی ارثی است که شکل گلبول‌قرمز خون را تغییر می‌دهد.
- کم خونی داسی شکل: این کم خونی ارثی یا هموگلوبینوپاتی است که سبب می‌شود گلبول‌قرمز خون شکل نامنظم پیدا کند و به همین دلیل به کم خونی داسی شکل معروف است. در این نوع، مغز استخوان کودک هموگلوبین غیرعادی درست می‌کند که زود از بین می‌رود. همچنین در زمانی که این سلول‌های غیرطبیعی از عروق خونی کوچک عبور می‌کنند، در این عروق گیر می‌کنند و جریان خون را مسدود می‌کند. در نتیجه باعث ایجاد مشکل جدی می‌شوند.
بیشتر بدانید: راشیتیسم (نرمی استخوان) در کودکان
مقدار آهن مورد نیاز برای کودک
زمانی که نوزاد متولد می‌شود، مقداری آهن به صورت ذخیره در بدن او وجود دارد که مقدار مشخص آن برای رشد و نمو کودک نیاز است. به عنوان مثال برای کودکان بین ۷ تا ۱۲ ماه ۱۱ میلی‌گرم، ۱۲ تا ۳۶ ماه ۷ میلی‌گرم گرم، ۴ تا ۸ سال ۱۰ میلی‌گرم، ۹ تا ۱۳ سال ۸ میلی‌گرم، برای دختران ۱۴ تا ۱۸ سال ۱۵ میلی‌گرم و برای پسران ۱۴ تا ۱۸ سال ۱۱ میلی‌گرم است.
راه‌های پیشگیری
زمانی که کودک دچار فقر آهن و کم خونی می‌شود، احتمالا دکتر داروها با مقادیر زیاد آهن تجویز می‌کند. بهترین زمان برای جذب آهن، صبح زود یا زمانی است که معده خالی است.
غذاها و میوههای مفید برای کم خونی در کودکان
والدین برنامه غذایی سرشار از آهن و ویتامین‌های مهم برای ساخت گلبول‌قرمز خون و هموگلوبین باید در نظر بگیرند. همان‌طور که می‌دانید غذاهایی که جذب آهن را در بدن افزایش می‌دهند، بهتر است در برنامه غذایی کودک قرار دهید. آهن در غذاها به صورت هم و غیر هم وجود دارد که آهن هم در گوشت، مرغ و غذاهای دریایی موجود است.
روش‌های درمانی
اگر با وجود پیشگیری‌های لازم کودک شما هنوز هم به کم خونی و فقر آهن مبتلا است، ابتدا باید توسط یک متخصص مورد معاینه قرار گیرد. این متخصص می‌تواند علت اصلی این بیماری را در کودک تشخیص دهد و درمان موثر را آغاز کند. این موارد از رایج‌ترین درمان‌ها برای کم خونی است:
- اصلاح سبک غذایی: همان‌طور که در قسمت‌های بالا گفتیم، رژیم غذایی کودک نقش اساسی برای پیشگیری و درمان فقر آهن در کودکان دارد.
- تشخیص و درمان به موقع بیماری‌های عفونی: اگر عفونتی که در بدن کودک شما باشد و درمان نشود، این موضوع زمینه ابتلا به آنمی یا کم خونی را فراهم می‌کند.
استفاده از مکمل‌های آهن: زمانی که کودک دچار فقر آهن و کم خونی می‌شود، احتمالا دکتر داروها با مقادیر زیاد آهن تجویز می‌کند. بهترین زمان برای جذب بهتر آهن، صبح زود یا زمانی است که معده خالی است.
امیدواریم مطالب فوق برای شما همراهان عزیز و والدین گرامی مفید بوده باشد. ممنون می‌شویم نظرها و پیشنهادهای خود را با ما در میان بگذارید.
تیم محتوای ژرسه
منابع:
