بارداری پرخطر و علل ایجاد آن
بارداری یک دوره شیرین است که زنان دوست دارند، آن را تجربه کنند. خوب است بدانید یکی از شیرینترین انتظارها برای هر مادری در بارداری، لحظه متولد شدن فرزند است. بعضی اوقات دوران بارداری با نگرانی و اضطراب همراه است. به عنوان مثال زمانی که پزشک تشخیص دهد، احتمال ایجاد مشکل برای جنین یا مادر هست. در نتیجه به این نوع بارداری، بارداری پرخطر میگویند که نیاز به مراقبتهایی دارد که ما در ادامه بیشتر به آن میپردازیم.
بارداری پرخطر چیست؟
اگر احتمال وجود خطر یا عارضهای در دوران بارداری وجود دارد که روی سلامتی مادر و جنین تاثیر میگذارد و باعث به وجود آمدن مشکلاتی میشود به آن بارداری پرخطر میگویند. امکان آسیب به مادر و جنین در بارداریهای پرخطر بیشتر از میانگین زنان باردار است. در نتیجه مراقبتهای مستمر پزشکی مادر در دوران بارداری ضروری است. تحقیقات نشان میدهد ۱۱ درصد مرگ و میرهای جهان در میان بارداریهای پرخطر در دوره پری ناتال است.
علائم بارداری پرخطر
در صورتی که فردی به عنوان بارداری پرخطر تشخیص داده شود، لازم است تا با علائم خطرساز در این دوران آشنا شود و در صورت بروز هر یک از این علائم با پزشک خود سریعا تماس بگیرد. برخی از علائم شایع به شرح زیر است:
- تورم همیشه در زایمان وجود دارد ولی اگر غیرعادی باشد از علائم خطرساز است.
- مشکل بینایی مانند تاری شدید
- خونریزی یا لکه بینی خون
- دل درد شدید یا دل پیچه
- وجود تب بدون داشتن علائم، نشاندهنده عفونت در بدن است.
- انقباضات منظم با درد یا بدون درد به مدت یک ساعت
- خروج مایع از واژن
- درد مداوم در کمر یا شکم که اگر این حالت با خونریزی همراه باشد ممکن است نشان از سقط جنین باشد.
- از دست دادن هوشیاری
- کاهش میزان حرکات جنین
البته لازم است خانمهای باردار تا هفته ۲۸ بارداری به طور منظم هر ماه و از هفته ۲۸ تا ۳۶، هر دو هفته یکبار و سپس هر هفته توسط پزشک خود معاینه شوند و پزشک را از وجود علائم و موارد خاص مطلع کنند.
علل و عوامل بروز بارداری پرخطر
عوامل زیادی به عنوان ریسکهای بارداری پرخطر در نظر گرفته میشوند که لازم است در صورت وجود هر یک از عوامل زیر آن را با پزشک خود در میان نهاده و پیشگیری و مراقبتهای پزشکی ویژه جهت سلامت مادر و جنین انجام شود. این عوامل عبارتند از:
- سابقه پزشکی مادر: وجود بیماریهایی خاص در مادر مانند دیابت، اختلالات تیروئیدی، عفونتها، بیماریهای قلبی و … میتواند منجر به یک بارداری پرخطر برای یک مادر شود.
- شیوه نامناسب زندگی: همانند استفاده از الکل، سیگار و مواد مخدر سلامت مادر را به خطر میاندازد.
- سابقه عوامل خطرساز در بارداریهای قبلی: این عوامل شامل مواردی چون سزارین، سقط قبلی یا برداشتن تومورهای رحمی است.
- سن مادر: منظور مادرهای زیر ۱۸ و بالای ۳۵ سال است. در صورتی که سن زیر ۱۸ باشد، احتمال وجود عوارضی مانند آنمی، زایمان زودرس، پره اکلامپسی، زایمان سخت و تولد نوزاد کم وزن وجود دارد و سن بالای ۳۵ سال پیامدهایی مثل زایمان سخت، ماکروزومی، جفت سرراهی و آنومالی جنینی را به همراه دارد.
موارد دیگر
- فاصله کمتر از ۳ سال در میان بارداریها: این عامل میتواند احتمال زایمان زودرس، وزن کم هنگام تولد، آنمی، خالی شدن ذخایر غذایی مادر را به همراه داشته باشد.
- بارداریهای بیشتر از ۵ مرتبه: این بارداریها باعث افزایش چسبندگی جفت، جفت سر راهی، زایمان سخت و ماکروزومی میشود.
- بارداری 2 قلو یا چند قلو: زنانی با این شرایط باید بیشتر مراقب باشند زیرا جزو بارداری پرخطر محسوب میشوند.
نکات تکمیلی
سندروم تخمدان پلیکیستیک و فشارخون بالا از جمله عوامل موثر در بارداری پرخطر هستند. همچنین زنان مبتلا به صرع، سرطان و سابقه خانوادگی به تولد نوزاد نارس یا ناقص از جمله مواردی هستند که در بارداری پرخطر نقش دارند. البته این نکته را در نظر داشته باشید که در بارداری پر خطر الزاما مادر و جنین دچار مشکل نخواهند شد، بلکه راهکاریهایی برای مراقبت بیشتر و کاهش خطر و عوارض احتمالی در نظر گرفته میشود.
نکته: عوامل اقتصادی و اجتماعی جزو مواردی هستند که در بارداری پرخطر تاثیرگذار هستند.
مقاله مرتبط : پاپ اسمیر غیرطبیعی؛ علل و اقدامات لازم برای آن را بشناسید
اقدامات لازم
در صورت وجود هر گونه از فاکتورهای پر ریسک بارداری پرخطر لازم است اقدامات، مراقبتها و پیشگیریهایی جهت کنترل سلامت مادر و جنین انجام شود تا در صورت بروز خطر، کنترلهای لازم انجام شود. از جمله اقدامات لازم در این رابطه میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- مراجعه منظم و مستمر به پزشک جهت بررسی و مقایسه وضعیت موجود و انجام آزمایش و سونوگرافیهای متعدد جهت تضمین سلامت مادر و جنین
- استفاده از ویتامینها و اسید فولیک طبق تجویز پزشک
- داشتن رژیم غذایی سالم و سرشار از آهن، پروتئین و کلسیم
- پرهیز از استعمال داروهای مخدر، سیگار و الکل
- پرهیز از انجام تمرینات ورزشی در صورت صلاح دید دستور پزشک
- پرهیز از تماس با افراد مبتلا به بیماریهای عفونی
- چکاپ منظم در دوران بارداری
تذکر: سونوگرافی تخصصی و غربالگری از جمله آزمایشهایی است که در باردای پرخطر لازم است، هر چند وقت یکبار تکرار شوند.
امیدواریم مطالب فوق برای شما همراهان عزیز و به خصوص مادران باردار مفید بوده باشد. ممنون میشویم نظرها و پیشنهادهای خود را با ما در میان بگذارید.
تیم محتوای ژرسه
منابع: