نشت مایع آمنیوتیک از علائم تا علت و درمان
دوران بارداری تغییرات زیادی را به همراه دارد. یکی از این تغییرات خارج شدن مایع یا ترشح از سینه، واژن یا مثانه است که در اکثر اوقات طبیعی است و جای نگرانی نیست. خوب است بدانید که جنین در داخل کیسه آبی پر از مایعی به نام مایع آمنیوتیک است که محافظت میشود. زمانی که این مایع آمنیوتیک از داخل کیسه به بیرون نشت داشته باشد، نشانه‌ها و دلایلی دارد که در ادامه بیشتر توضیح می‌دهیم.
مایع آمنیوتیک چیست؟
مایع آمنیوتیک مایعی زرد رنگ است که در اطراف جنین وجود دارد. در اصل جنین داخل رحم توسط مایع آمنیوتیک احاطه میشود. بنابراین موقع زایمان جنین با پاره شدن کیسه آب یا همان مایع آمنیوتیک میتواند خارج شود. بعضی اوقات به دلایل مختلف امکان پارگی زود هنگام کیسه آب یا همان مایع آمنیوتیک وجود دارد که به این حالت پارگی زود هنگام غشاها یا PROM گفته میشود.
وظایف مایع آمنیوتیک
در حدود روز ۱۲ از زمان بارداری، یک کیسه آمنیوتیک در اطراف جنین در حال رشد، شکل می‌گیرد. این کیسه وظایف زیادی دارد که به شرح زیر است:
- از جنین در برابر ضربه، فشردگی و حتی عفونت‌ها مراقبت می‌کند.
- به حفظ دمای ثابت بدن جنین کمک شایانی می‌کند.
- به جنین اجازه می‌دهد تا زمان رشد و تکامل ریه‌‌ها درون مایع بتواند نفس بکشد.
- بلع این مایع باعث رشد و تکامل دستگاه گوارش جنین میشود.
- زمانی که جنین درون مایع آمنیوتیک حرکت می‌کند، برای رشد عضلات و استخوان‌ها بسیار مفید است.
- مایع آمنیوتیک از بند ناف که غذا و اکسیژن را به جنین می‌رساند، مراقبت می‌کند.
بیشتر بدانید: هفته‌های بارداری، علائم و تغییرات هفته به هفته
تذکر: بند ناف حامل مواد غذایی و اکسیژن است. در ۲۰ هفته اول بارداری مایع آمنیوتیک عمدتا از آب تشکیل میشود و پس از این دوره زمانی، این مایع حاوی مواد مغذی، هورمون‌ها آنتی‌بادی و ادرار کودک است. افزایش مقدار مایع موجود در کیسه تا هفته ۳۶ بارداری ادامه دارد و پس از آن رفته رفته کمتر میشود.
علائم نشت مایع آمنیوتیک
نشت مایع آمنیوتیک ممکن است همانند خارج شدن مایع از واژن بدون بو و شفاف باشد اما گاهی میتواند همراه خون یا مخاط باشد. اگر این مایع، مایع آمنیوتیک باشد، نشت آن متوقف نمی‌شود و با علائم زیر همراه است:
- خیس شدن لباس زیر و حتی پاها
- شنیدن یا احساس یک صدای انفجار خفیف قبل از نشت
- خروج مایع آمنیوتیک با سرفه یا خم و راست شدن
آیا هر نشتی نشان از نشت مایع آمنیوتیک است؟
علائم نشت مایع آمنیوتیک را در بالا ذکر کردیم. حال به نشانه‌های عدم نشت مایع آمنیوتیک می‌پردازیم. احتمال نشت ادرار در دوران بارداری زیاد است زیرا رحم روی مثانه قرار دارد. اگر مایع نشتی بویی مانند بوی ادرار داشته باشد، احتمالا این مایع نشتی، ادرار است. همچنین احتمال دارد زنان در دوران بارداری از افزایش ترشحات واژن خبر بدهند که این ترشحات نرمال، شیری رنگ و بوی خفیفی دارند.
زمان مراجعه به پزشک
اگر مشخص نیست نشت مایع آمنیوتیک ادرار یا ترشح است، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید. زنانی که دچار علائم زیر شوند باید به پزشک مراجعه کنند:
- ترشح قهوه‌ای یا سبز از واژن همراه با بوی بد
- تب
- افتادگی و حساسیت رحم
- تند شدن ضربان قلب
- کاهش یا عدم افزایش وزن
زمانی که در حالت استراحت پزشکی هستید، نباید رابطه جنسی داشته باشید یا از تامپون استفاده کنید و از انجام هر کار دیگری که ممکن است باکتری‌ها را وارد واژن کند، خودداری کنید. پزشک ممکن است نمونه‌ای از مایع را، برای بررسی اینکه مایع آمنیوتیک است یا خیر خارج کرده و آزمایش کند.
این تست میتواند همراه با معاینه واژن باشد تا پزشک بررسی کند که آیا دهانه رحم در حال باز شدن است و زن در وضعیت زایمان قرار دارد یا خیر. سونوگرافی میتواند به پزشکان کمک کند تا بفهمند چه مقدار مایع آمنیوتیک اطراف جنین وجود دارد.
پزشک ممکن است در عین حال، تست رنگ انجام دهد که شامل تزریق مایع آبی رنگی به داخل کیسه آمنیوتیک است و از خانم می‌خواهد از پد بهداشتی استفاده کند. اگر روی پد رنگ مورد نظر پیدا شود، نشان دهنده نشت مایع آمنیوتیک است.
دلایل نشت مایع آمنیوتیک
نشت مایع آمنیوتیک دلایل متفاوتی دارد. خوب است بدانید که کیسه آمنیوتیک نزدیک زایمان پاره میشود. بنابر گفته انجمن بارداری آمریکا از هر 10 زن یک زن دچار پارگی کیسه آمنیوتیک میشود که به صورت جاری شدن مایع است و برای بیشتر زنان نشت به صورت مقداری آب است. بعضی اوقات کیسه آمنیوتیک قبل از شروع زایمان دچار نشت میشود.
اگر مایع آمنیوتیک قبل از هفته ۳۷ بارداری دچار نشتی شود و پاره شود، پزشک به این وضعیت پارگی زودرس یا PROM می‌گوید. مادرانی که بیش از یک جنین دارند یا کمتر از ۶ ماه از آخرین زایمان آن‌ها می‌گذرد، خطر بیشتری برای پارگی زودرس کیسه آب دارند. دلایل نشت مایع آمنیوتیک عبارتند از:
- انقباضات مربوط به کیسه آمنیوتیک
- سوزن آزمایش آمنیوسنتز
- سرکلاژ (اقدامی که در آن پزشکان دهانه رحم را با بخیه جراحی مسدود می‌کند تا نوزاد برای زایمان آماده شود)
- مایع آمنیوتیک خیلی زیاد یا خیلی کم
- جدا شدن جفت از رحم
بیشتر بخوانید: جفت جنین در زنان باردار و چگونگی تقویت آن
- عفونت دستگاه ادراری یا عفونت‌های ناشی از رابطه جنسی
- قرار گرفتن در معرض مواد مضری همانند دخانیات، مواد مخدر و مشروبات الکلی
درمان
پزشک امکان دارد استراحت در رختخواب را توصیه کند که این معنی را می‌دهد که نباید فعالیت زیادی داشته باشید و اغلب اوقات باید در حال استراحت باشید. در عین حال ممکن است پزشک توصیه به عدم رابطه جنسی کند. اگر زنی در بارداری عفونت داشته باشد، پزشک آنتی‌بیوتیک‌هایی که برای بارداری بی‌ضرر هستند را تجویز می‌کند.
اگر پزشک تشخیص دهد که جنین آماده تولد است، زایمان را با استفاده از یک داروی هورمونی به نام اکسی‌توسین شروع می‌کند.
امیدواریم مطالب فوق برای شما همراهان عزیز مفید بوده باشد. ممنون می‌شویم نظرها و پیشنهادهای خود را با ما در میان بگذارید.
تیم محتوای ژرسه
منابع:
