استرس در کودکان از علائم تا کنترل آن
استرس در کودکان موضوعی است که امکان دارد برای برخی از افراد عجیب و ناآشنا باشد. واقعیت این است که استرس نه تنها در بزرگسالان بلکه در سال‌های اخیر در بین کودکان نیز شایع شده است. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره استرس در کودکان با ما در این مطلب همراه باشید.
علائم استرس در کودکان
شاید این سوال در ذهن شما هم باشد که چگونه می‌توان استرس در کودکان را تشخیص داد. کودکان زمانی که از لحاظ روانی با مشکلی مواجه میشوند یا خطری آن‌ها را تهدید می‌کند، دچار استرس میشوند. اگر کودکی هر روز به طور مرتب و روزانه تهدید یا تحقیر شود، استرس میگیرد و عزت نفس خود را از دست خواهد داد.
استرس در کودکان علائمی مانند:
- جویدن ناخن
- کندن مو
- مکیدن انگشت
- شب ادراری
- دیدن کابوس شبانه
اگر فرزند شما یکی از این علائم را دارد به احتمال زیاد، روزانه استرس زیادی به او وارد میشود. کودکی که دچار استرس است به اتفاقات کوچک واکنش‌های بسیار شدیدی نشان می‌دهد. در بیشتر مواقع چنانچه پدر و مادر آگاهی و اطلاعات کافی داشته باشند، می‌توانند به راحتی مشکل را حل کنند. استرس در کودکان موضوعی است که والدین باید نسبت به آن، رفتار دقیق و ظریفی داشته باشند.
علائم استرس در کودکان 1 تا 5 سال
نشانه‌های استرس در گروه‌های سنی مختلف متفاوت هستند. در تقسیم بندی این علائم می‌توان این موارد را به دو دسته گروه‌های سنی یک تا پنج سال و شش تا یازده تقسیم کرد. علائم زیر برای گروه سنی یک تا پنج سال صدق می‌کند:
- رفتارهای جدید: دیدن عادات تازه در کودک و تغییر رفتار او نسبت به قبل یکی از علائم استرس در کودکان است. به عنوان مثال عادت‌هایی مثل بازی کردن با موها و جویدن ناخن می‌توانند جزو عادات جدید کودک محسوب شوند.
- نداشتن خواب راحت: یکی دیگر از علائم استرس در کودکان می‌باشد. اگر فرزند شما در طول روز استرس و اضطراب بسیاری را تحمل می‌کند، خواب شبانه راحتی نخواهد داشت. اگر فرزندتان شبانه کابوس می‌بیند، به احتمال زیاد دچار استرس می‌باشد.
- بی‌قراری کودک: اگر کودک هنگام جدایی از والدین جیغ و داد می‌کند و هرگز نمی‌خواهد از آن‌ها جدا شود زیرا استرس میگیرد. ترس از جدایی یکی از عوامل استرس در کودکان می‌باشد.
- شب ادراری: در گروه سنی 1 تا ۵ سال شب ادراری از عوامل مهم دلهره در کودک است. چنانچه فرزند شما در این سنین دچار شب ادراری است، حتما باید نسبت به درمان آن اقدام کنید.
- انجام کارهای کودکانه: ممکن است کودک به دلیل فشار استرس شروع به مکیدن دوباره انگشتان کند یا با حالت خیلی بچگانه شروع به صحبت کند.
- رفتارهای پرخاشگرانه: انجام رفتار بسیار خطرناک نیز استرس در کودکان را نشان می‌دهد. اگر فرزند شما بیش از اندازه عصبی است و برای هر چیز بهانه میگیرد به احتمال زیاد دچار دلهره می‌باشد.
علائم استرس در کودکان 6 تا 11 سال
دسته دیگر و گروه سنی ۶ تا ۱۱ سال علائم دیگری را دارند. این گروه سنی راحت‌تر می‌توانند درباره استرس و دلایل آن صحبت کنند به همین دلیل مواجه شدن با آن راحت‌تر است.
کودکانی که دچار دلهره هستند، معمولا علائمی مثل مشکلات تنفسی، دل درد، سر درد، کم شدن یا زیاد شدن اشتها، ناآرام بودن خواب، لکنت زبان، دندان قروچه، جویدن ناخن، شب ادراری، گریه کردن، پرخاشگری و لوس بودن را دارند.
مقاله مرتبط : تقویت هوش کودک و راهکارهای آن
عوامل ایجاد استرس در کودکان
دلایل مختلفی وجود دارد که باعث ایجاد استرس در کودکان میشود، بعضی از آن‌ها عبارتند از:
- سوء‌استفاده جسمی یا احساسی
- مرگ یکی از والدین
- اعتیاد پدر و مادر
- بیماری‌های روانی پدر و مادر
- خشونت یکی از والدین
- طلاق گرفتن پدر و مادر
- اضطراب در مدرسه
- مشکلات مالی در خانواده
- نقل مکان و جابه‌جا شدن
استرس در کودکان گاهی باعث به وجود آمدن مشکلات جدی در آن‌ها میشود. در مواردی دلهره در کودکان باعث ایجاد اختلال در رشد و بهم خوردن هورمون‌های رشد میشود. در نتیجه ممکن است، سیستم عصبی کودک ضعیف گردد و عفونت‌های بسیاری در بدن ایجاد شود.
بهتر است در مرحله اول والدین برای بهبود شرایط اقدام کنند اما در صورتی که نتیجه نگرفتید، حتما به روان شناس و متخصص مراجعه کنید.
آسیب‌های دلهره در کودکان
- اختلال در یادگیری و حافظه
- پیش فعالی
- ضعیف شدن سیستم ایمنی
- اختلالات روانی
راه‌های کاهش و کنترل دلهره در کودکان
- خواب کافی: کودکان برای سلامت جسمی و روانی به 12 ساعت خواب نیاز دارند تا دلهره در آن‌ها کمتر شود.
- ورزش: پژوهشگران حداقل روزی یک ساعت ورزش برای کودکان را بسیار مفید می‌دانند.
- حرف زدن: صحبت کردن در مورد مسائل استرس‌زا با بزرگسالان مورد اعتماد می‌تواند به کودک و نوجوان کمک کند تا یک راه حل مناسب پیدا کنند.
- تفریح و سرگرمی: کودکان مانند بزرگسالان نیاز دارند، حتما هفته‌ای یک بار به تفریح بروند.
- طبیعت: کودکان را به طبیعت ببرید تا دلهره آن‌ها کمتر شود.
- نوشتن: تحقیقات نشان می‌دهد که کلام را به صورت نوشتار درآوردن در شرایط استرس‌زا موجب کم شدن دلهره کودک میشود.
سعی کردیم در زمینه استرس کودکان به شما والدین عزیز آگاهی لازم را بدهیم، ممنون می‌شویم نظرها و پیشنهادهای خود را با ما درمیان بگذارید.
تیم محتوا ژرسه
منبع: https://kidshealth.org
