سلامت و تغذیهطب سنتی

پوکی‌استخوان، راه‌های پیشگیری و درمان از نگاه طب سنتی

زندگی ماشینی امروز، کم تحرکی در کنار تغذیه نامناسب، تغییر سبک زندگی، ژنتیک و بسیاری از عوامل دیگر که ما فقط به چند مورد آن ها اشاره کردیم خود زمینه‌ساز بسیاری از مریضی‌ها و مشکلات می‌شود. با توجه به این مواردی که گفتیم یکی از این بیماری‌ها پوکی‌استخوان می‌باشد که متاسفانه بیشتر در زنان دیده می‌شود. در این مقاله قصد داریم که در مورد نشانه‌ها، راه‌های پیشگیری و همچنین تدابیر طب سنتی بپردازیم، پس با ما تا آخر مقاله همراه باشید.

مختصری در مورد بیماری و برخی از نشانه های آن

پوکی‌استخوان یک اختلال مربوط به بافت استخوانی است. در این بیماری تراکم استخوان و استحکام آن، به شدت کم و این خود زنگ خطری برای استخوان است زیرا باعث شکستگی می‌شود. این بیماری بیشتر در افراد بالای ۴۵ سال دیده می‌شود.

این مشکل در زنان شایع‌تر از مردان است. باید حواسمان باشد که استخوان‌های مچ‌دست، لگن و ستون‌فقرات نسبت به بقیه استخوان‌ها آسیب‌پذیرتر هستند. پوکی‌استخوان معمولا علائمی ندارد اما گاهی نشانه‌هایی دارد که عبارتند از:

  • درد‌های مفصلی: یکی از مهمترین علامت‌ها است.
  • کوتاهی قد: این افراد به مرور قدشان کوتاه می‌شود و با کمترین فشار، استخوان‌ها خرد (شکننده) می‌شود.
  • کمرخم: افرادی که این بیماری را دارند نمی‌توانند برای مدت طولانی راست بنشیند.

تذکر: تحلیل لثه، کاهش قدرت بدنی و شکننده شدن ناخن‌ها از علائم اولیه پوکی‌استخوان هستند.

عوامل موثر در پوکی استخوان

برخی از عمده‌ترین عوامل موثر بر پوکی‌استخوان

یکی از صدمات پوکی‌استخوان، تضعیف و شکننده شدن استخوان است. به طوری که با کمترین فشار مثلا در حد دولا شدن یا سرفه شکسته می‌شود. با توجه به این نکته که در مبحث قبل گفتیم حالا می‌خواهیم برخی از مهمترین عواملی که باعث پوکی‌استخوان می‌شود اشاره کنیم:

  • افزایش سن: هرچه سن بالاتر می‌رود، تراکم و استحکام استخوان کمتر می‌شود. در این بین خانوم‌هایی که در حال گذراندن ۱۰ سال اول یائسگی هستند بیشتر از نیمی از تراکم استخوان های خود را از دست می‌دهند.
  • رژیمغذایی: استخوان به املاح معدنی مانند کلسیم، فسفر، منیزیم، زینک، سلنیوم، ویتامین های D3 و K نیاز دارد. کسانی که رژیم‌های لاغری سخت و بدون نظر متخصص می‌گیرند با کمبود شدید این مواد روبرو می‌شوند. این نوع رژیم غذایی، بدن را در معرض پوکی‌استخوان قرار می‌دهد.
  • ژنتیک: افرادی که در خانواده خود سابقه شکستگی دارند، حتما باید تحت نظر دکتر باشند.
  • مصرف برخی داروها: داروهایی مانند کورتون و داروهای ضدافسردگی باعث پوکی‌استخوان می‌شود.
  • ابتلا به برخی از بیماری‌ها: بیماری‌هایی مانند کم خونی، روماتیسم، دیابت، پرکاری تیروئید خود می‌توانند زمینه‌ساز پوکی‌استخوان شوند.

برخی از عوامل دیگر

  • استعمال دخانیات
  • مصرف مشروبات الکلی
  • کمبود هورمون تسترون در آقایان
  • نوشیدن چای پررنگ
  • کمبود هورمون استروژن در زنان یائسه

بیشتر بدانید: هورمون استروژن چیست و چه وظایفی دارد؟

باورهای اشتباه در مورد لبنیات

باورهای اشتباه در مورد مصرف لبنیات از دیدگاه طب سنتی

متاسفانه یکی از باورهای اشتباهی از نظر طب سنتی در مورد پوکی‌استخوان، مصرف بیش از حد لبنیات به خصوص شیر است. براساس این باور، فکر می‌کنند، شیر تنها منبع کلسیم است که استخوان‌ها به آن نیاز دارد در صورتی که سایر لبنیات مانند پنیر، کشک و ماست نیز در کنار مصرف بادام‌درختی، انجیر و کنجد سرشار از کلسیم هستند و به سلامت استخوان‌ها کمک می‌کنند.

تذکر: طبع لبنیات سرد است پس بهتر است در مصرف آن زیاده‌روی نکنیم و با مصلح آن مصرف کنیم. به طور مثال پنیر بهتر است با پونه، سیاه‌دانه یا گردو مصرف شود.

راهکارهایی برای جلوگیری از پوکی استخوان

راه‌های جلوگیری از پوکی‌استخوان از نگاه طب سنتی

از نظر دکتر شیربیگی، درست است برای پوکی‌استخوان در منابع گذشتگان و در طب سنتی علت مشخصی وجود ندارد اما نشانه‌های مشترکی ناشی از ارتباط بین سوء مزاج و پوکی‌استخوان دیده شده است. در این باره دکتر، راه‌هایی برای مقابله با این بیماری پیشنهاد دادند که مهمترین آن‌ها عبارت است از:

  • ورزش روزانه: انجام ورزش‌های ملایم موجب افزایش حرارت بدن و کم شدن وزن می‌شود.
  • اصلاح تغذیه: بهتر است مصرف غذاهای غلیظ مانند ماکارونی، پنیر پیتزا، کله پاچه و حلیم در کنارش مصرف شیرین کننده مصنوعی را به شدت کم کنیم. مصرف انواع ماهی‌ها به خصوص ماهی ساردین در کنار ادویه‌هایی مانند زردچوبه، زیره، زنجبیل و فلفل سیاه جایگزین شود.
  • گیاهگزنه: به خاطر خاصیت ضد دردی که دارد، جوشانده آن برای پیشگیری از این بیماری بسیار موثر است.

بیشتر بدانید: بیماری پارکینسون، از پیشگیری تا علائم تشخیص

تذکر:

  • بهتر هست که در مصرف ترشیجات و نمک در غذاها زیاده‌روی نکنیم چون باعث دفع کلسیم می‌شوند و این برای سلامت استخوان‌ها به شدت مضر است.
  • مصرف بادام، فندق و گردو در کنار مصرف کلم بروکلی و کلم بنفش باعث تقویت استخوان می‌شوند.
  • مصرف دمنوش تخم گشنیز به همراه عسل و شیره بادام برای درمان پوکی‌استخوان در طب سنتی توصیه می‌شود.

تدابیر طب سنتی در مورد مشکلات استخوان

در این بیماری لازم نیست که ما فقط مقدار زیادی کلسیم وارد بدن خود کنیم بلکه لازم است یکسری نکات را حتما در کنار آن رعایت کنیم که طب سنتی در اینجا چند راهکار به ما پیشنهاد می‌دهد که به برخی از آن‌ها اشاره می‌کنیم:

  • انجام ماساژ روزانه در کنار استفاده از روغن‌های گرم: روغن زیتون، خردل و نارگیل باعث افزایش حرارت داخلی بدن می‌شوند و در درمان پوکی‌استخوان بسیار مورد توجه است.
  • استفاده از پیاز: مصرف پیاز از کاهش مواد معدنی بدن به خصوص کلسیم جلوگیری می‌کند، پس باعث پیشگیری از مشکلات استخوان می‌شود.
  • احتیاط در بالا و پایین رفتن از پله: افرادی که دچار مشکلات استخوانی هستند، حتما باید آرام از پله‌ها بروند.
  • ویتامینD3: کسانی که پوکی‌استخوان دارند بهتر است بین ساعات ۱۱ تا ۱۵ به مدت  ۲۰ تا ۳۰ دقیقه پاهای خود را در معرض نور خورشید قرار دهند تا از طریق پوست ویتامین D3 مورد نیاز بدن جذب شود.

نکات تکمیلی برای درمان پوکی‌استخوان

خوب است بدانید قبل از اقدام برای درمان مشکلات استخوان اول باید بلغم اضافی که در بدن وجود دارد، درمان شود. همچنین ماساژ با روغن‌هایی مانند روغن خشخاش، کوهان‌شتر، زنجبیل و به خصوص بادام تلخ به شدت توصیه می‌شود. مصرف کال‌جوش و پاچه گوسفند را در وعده‌های غذایی خود قرار دهید. همچنین ترکیب سویق سنجد به همراه شیر و یک قاشق عسل در طب سنتی این قابلیت را دارد که در درمان پوکی‌استخوان استفاده شود.

تذکر: در طب سنتی به خاطر خاصیت بلغم‌زا بودن شیر بهتر است کسانی که پوکی‌استخوان دارند همراه با مصلح آن مصرف شود مثل زنجبیل و حتما از خوردن شیر خام پرهیز شود.

همان‌طور که می‌دانیم همیشه پیشگیری بهتر از درمان است پس امیدواریم کمی بیشتر به فکر تغذیه و در کنار آن ورزش باشید. ممنون می‌شویم نظرات و پیشنهادهای خود را با ما در میان بگذارید.

تیم محتوای ژرسه

منابع:

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا