آزمایشهای مورد نیاز قبل از بارداری
آزمایشهای قبل از بارداری و در دوران بارداری به طور معمول توسط ماما یا متخصص زنان تعیین میشوند. انجام آزمایش به منظور تعیین وضعیت سلامت مادر و برآورد نیازهای احتمالی مادر و جنین است. بارداری ایجاد تغییرات بسیار وسیعی در یک زن از نظر وضعیت سلامتی جسمانی و روانی ایجاد میکند.
به طور کلی هنگامی که یک زوج تصمیم به بچهدار شدن میگیرند، لازم است اقدام خود را با پزشک خانواده مطرح نموده و اطلاعات و اقدامات لازم را انجام دهند. با پیشرفت علوم مختلف من جمله علوم پزشکی میتوان قبل از اقدام به تغییرات، پیشبینیهای لازم را نموده و درنتیجه آرامش خاطر کسب نماییم.
هنگامی که زوجین جهت اقدام به بچهدار شدن به پزشک خود مراجعه مینمایند، ابتدا پزشک اقداماتی را انجام میدهد تا بتواند بهترین خدمات را به زوج ارائه دهد. این اقدامات شامل دریافت شرح حال پزشکی هر دو والد، معاینات فیزیکی و انجام برخی آزمایشهای لازم میباشد. ضمنا پزشک توضیحاتی در خصوص ورود به مرحله جدیدی از زندگی را به آنها داده تا بتوانند به خوبی تصمیم بگیرند.
ضرورت آزمایشهای قبل از بارداری
همان طوری که ذکر شد یکی از اقدامات انجام آزمایشهای قبل از بارداری است. این کار به منظور شناسایی برخی از بیماریهایی است که ممکن است به جنین منتقل شده یا ایجاد خطراتی برای مادر و جنین کنند. یک خانم بایستی بداند که آزمایشات دوران بارداری فقط یک بار انجام نشده و با توجه به ضرورت طی بارداری تکرار شونده خواهند بود.
یکی از مزایای انجام آزمایشات قبل از بارداری کشف مشکلاتی است که هنوز علایمی ایجاد نکردهاند و قابلیت پیشگیری و درمان را دارند؛ مانند کم خونی یا بیماری توکسوپلاسموزیس.(کسانی که توکسوپلاسموز دارند عوارض حادی ایجاد نمیکند اما اگر اولین بار در زمان حاملگی اتفاق بیافتد ممکن است به مرگ و سقط جنین شود و یا باعث بروز مشکلاتی مانند معلولیت و ناهنجاریهای جسمی روانی، آسیبهای عصبی و چشمی در جنین گردد. و در افرادی که مبتلا به نقص سیستم ایمنی هستند آلودگی به این انگل و یا فعال شدن مجدد آن ممکن است باعث ایجاد نشانههایی مانند آبسه مغزی، انسفالیت و پنومونی شده و باعث مرگ این بیماران شود). خانمها به علت دوران عادت ماهیانه یا قاعدگی که هر ماه مقداری خون را از دست میدهند امکان ابتلا به کم خونی دارند. وجود کم خونی فرد را مستعد به ابتلا بیماری میکند. با انجام مداخلات به موقع میتوان از خطرات احتمالی پیشگیری نمود.
آزمایش در دوران بارداری یکی از ضروریترین کارهای پاراکلینیکی محسوب میشود. اما انجام آزمایش به این معنا نیست که سایر ابزارهای تشخیصی را در دوران بارداری استفاده نمیکنیم. تشکیل نطفه و زندگی جنین نیازمند حفاظت و مراقبتهای بسیاری است که توسط ماما و یا متخصص زنان به شکل مناسب و مطلوب صورت میگیرد. بنا به توصیه این افراد بهتر است حداقل سه ماه قبل از باردار شدن جهت انجام بررسیهای لازم مادر تحت مراقبت قرار گیرد.
مراقبتهای مادر قبل از بارداری شامل
- معاینات فیزیک
- انجام آزمایشات
- تست پاپ اسمیر
- بررسی سوابق بیماری مادر
- بررسی ژنتیکی پدر و مادر
- در صورت لزوم انجام آزمایشات ژنتیکی
- تجویز اسیدفولیک (یدو فولیک) یا سایر مکملهای مورد نیاز
- درمان هرگونه بیماری قابل سرایت به جنین و یا کنترل آنها
- واکسیناسیونهای لازم
هریک از موارد گفته شده در بالا برای هریک از بارداریها (بارداری اول یا دوم و…) لازم میباشند. بنابراین در صورتی که مادر قبلا باردار شده باشد نبایستی از اقدامات فوق، خودداری نماید. چون سن مادر افزایش یافته است و با تغییرات سنی تغییرات جسمی به وجود میآید و در نتیجه تواناییهای فرد متفاوت خواهند شد.
مقاله مرتبط : بارداری زنان در دهه سی زندگی، مشکلات و مزایا
معایب انجام ندادن مراقبت قبل از بارداری
همه ما خواهان داشتن فرزندی سالم و توانمند هستیم. عدم مراجعه به موقع و یا سهلانگاری در موارد ذکر شده عواقب مختلفی در پی خواهند داشت. به طور مثال در صورت عدم بررسی ژنتیکی و وجود سوابق اختلالات در بستگان پدر و مادر میتواند، احساس گناه تولد یک فرزند معلول را برای همه عمر در بر داشته باشد. از سویی دیگر عدم انجام آزمایش قبل از بارداری و وجود توکسوپلاسموز که سقط جنین را ایجاد میکند یکی دیگر از معایب این کوتاهی توسط والدین است.