نوجوانی و تحولات آن و نقش کمکی والدین در این دوران
دوران نوجوانی یکی از حساس ترین و تاثیرگذارترین دوره های سنی در زندگی همه‌ی افراد است. حتی از آن به عنوان یک اتفاق فوق العاده می توان نام برد زیرا گذر از کودکی به شکلی سریع اتفاق می افتد و به جای اینکه شاهد رشد آهسته و پیوسته کودک باشیم به شکلی غیر منتظره دچار تغییر می شود. بی سبب نیست که برخی از کارشناسان از دوران نوجوانی به عنوان طوفان و تنش شدید نام می برند چون این متحول شدن نه تنها در جسم بروز می کند بلکه از لحاظ فکری و عاطفی و روحی نیز دچار تغییرات محسوس زیادی می شود.
اگر والدین در مورد تربیت و ارتباط صحیح با فرد نوجوان آگاهی داشته باشند، خیلی از مسائل مانند افسردگی، اضطراب و یا حتی خودکشی که ممکن است در آینده دچار شود را پیشگیری می کنند و با درکی درست از این دوران با فرزند خود رفتار می کنند.
همراهی شما عزیزان باعث افتخار ما است:
آشنایی با اساسی ترین تغییرات دوران نوجوانی
نوجوانی یکی از پراسترس ترین دوران زندگی یک فرد به حساب می آید که در آن تحولات جسمی و روحی بروز می کند. در ابتدا باید با اساسی ترین تغییرات این دوران کاملا آشنایی داشته باشید که به آنها اشاره می کنیم.
مقاله مرتبط : چگونه زمان مفید بیشتری را با کودک خود بگذرانیم؟
تغییرات جسمی
این تغییرات ارتباط زیادی با شرایط محیطی، ژنتیکی، فرهنگی و سطح طبقه اجتماعی دارند. در این دوران رشد عضلات و استخوان ها کامل می شود. معمولا بین ۱۳ تا حدود ۲۰ سالگی، دوران نوجوانی محسوب می شود. تغییرات بارزی در افزایش قد و وزن دختران و پسران شاهد هستیم طوری که دختران در سن ۱۴ تا ۱۵ سالگی رشد قدی آنها کامل شده است اما در پسران در سن ۱۸ سالگی این رشد به نهایت خود می رسد. یکی دیگر از این تغییرات جوش زدن است.
تغییرات در خلق و خوی
- زود عصبی می شوند.
- زود ناراحت می شوند.
- دوست دارند زودتر به استقلال برسند.
- بین شیطنت کودکی و پختگی بزرگسالی حس دوگانگی دارند.
- تمایل دارند با دوستانشان بیشتر باشند.
- به محبت و درک بیشتری نیاز دارند.
- در خانه دوست دارند تنها باشند.
- تمایل دارند بیشتر در جامعه باشند.
تغییرات عاطفی
در ابتدای دوران نوجوانی تمایل به دوست داشته شدن و پذیرفته شدن زیاد می شود. البته متوجه جذابیت هایی در جنس خود می شوند و تلاش می کنند توجه دیگران را به خود بیشتر جلب کنند. بخاطر همین در این سن نوجوان وقت بیشتری را برای زیبایی خود می گذارد. همین طور کم کم پی می برند که نیاز دارند از طرف جنس مخالف مورد توجه قرار بگیرند و کسی را دوست بدارند.
فرد نوجوان با این تغییرات عاطفی ممکن است احساس گناه کند. این حس بسیار زیان بار است زیرا تمایل دارد کارهایی که قبلا از نظر شرعی مشکل داشته را امتحان کند و بابت این تمایل حتی خود را مورد سرزنش قرار می دهد.
تغییرات جنسی
در این دوران بخاطر تغییرات هورمونی و کامل شدن روند رشد جنسی، همین موضوع سبب افزایش میل جنسی در آنها می شود. بیشتر نوجوانان تمایل دارند با بدن خود بیشتر آشنا شوند چون میل جنسی برای آنها یک حس ناشناخته است که باید کشف شود. این تغییرات جنسی ممکن است باعث ایجاد حس گناه شود.
مهم ترین مسائلی که نوجوان با آن روبرو می شود
در طی این دوره برای نوجوان ممکن است مسائلی هم به وجود بیاید و یا والدین در موقع ارتباط با نوجوان خود با مشکلی روبرو شوند. تغییرات رفتاری موجب شده تا آن کودک حرف گوش کن مثل قبل نباشد و همین شخصیت جدید، نوجوان را مجاب می کند که حتما باید خودی نشان دهد.
مهم ترین مسائل نوجوان
برخی از مهمترین مسائل یک فرد در دوران نوجوانی را در زیر شرح داده ایم که حتما والدین باید به آنها توجه کنند.
- احساس منفی نسبت به خود: نوجوان در این دوره زمانی احتمال دارد نسبت به ظاهر خود بسیار حساس شود و حتی حس کند خوش اندام نیست و چهره زیبا ندارد. والدین باید به فرزند خود اعتماد به نفس بدهند.
- ترس و نگرانی از پذیرفتن مسئولیت و شکست خوردن: نوجوان تمایل دارد تا مسئولیت های مختلفی را به عهده بگیرد و خود را به اثبات برساند. اما گاهی با بی اعتمادی والدین، نوجوان دچار ترس از پذیرفتن مسئولیت یا از شکست می شود. باید بپذیرند که فرزند آنها وارد دوره جدیدی از زندگی شده است که مسلما به تجربه های جدیدی هم نیاز دارد.
- مشکلات تحصیلی: در این دوره، نوجوان چون با تغییرات جدیدی روبرو می شود تمرکز خود را به درس، از دست می دهد و حتی ممکن است دچار افت تحصیلی شود. همین طور ممکن است با بعضی از معلمان خود به مشکل بخورد و سبب شود از درس دوری کند. والدین با دادن انگیزه باید کنار فرزند خود باشند.
برخی از مسائلی که نوجوان با آن روبرو می شود
- ارتباط زیاد با دوستان: در این سن نوجوان دلش می خواهد بیشتر وقت خود را در گروهای دوستانه بگذراد. از طرفی یکی از نگرانی ها این است که این دوستی ها چه خطراتی ممکن است برای نوجوان داشته باشند. نحوه برخورد والدین و درک آنها از این موضوع خیلی مهم است.
- اعتیاد به مواد مخدر: متاسفانه اغلب نوجوان ها مایل هستند چیزهای جدیدی که در دست بزرگسالان دیده اند و برایشان حس تازگی دارد را امتحان کنند. سیگار، قلیان و مواد مخدر از این جمله است که نوجوانان را به شدت تهدید می کند. والدین باید کاملا آگاهانه نوجوان خود را با این موضوعات آشنا کنند.
- ارتباط با جنس مخالف: در این بحره‌ی زمانی نیاز های عاطفی که در نوجوان شکل گرفته است باعث گرایش او به جنس مخالف می شود و او را تشویق می کند تا دوست دختر یا دوست پسر داشته باشد. ممکن است بخاطر اینکه در جمع دوستان پذیرفته شود، نیاز می بیند تا دوستی از جنس مخالف داشته باشد.
بیشتر بدانید: آشنایی با لکنت زبان در کودکان و نشانه‌های آن
تذکر: والدین حواسشان باشد لجبازی و ایجاد تنش وضع را بدتر می کند و موجب می شود فرزندتان از شما دور شود که این خود زمینه ساز مشکلات بیشتری می شود.
چند توصیه مهم برای والدین
کمک به حل مشکلات نوجوان
- رفتار درست با فرزند: با او همانند یک دوست باشید. یکی از بهترین روش هایی که می توان آنها را آگاه کرد این است که موارد مشابه را مثال بزنید. از خود نوجوان بخواهید راه حلی را پیشنهاد دهد تا در طی یک گفتمان و کمک یکدیگر به بهترین راه حل و نتیجه گیری درست برسید.
- پشتیبان فرزند: حتما به او بگویید در هر شرایطی می تواند روی کمک والدین خود حساب کند تا مشکلش حل شود. بهش اطمینان دهید که مورد سرزنش قرار نمی گیرد تا اگر اشتباهی کرد سریعا اول از شما کمک بگیرد.
- بازجویی نکردن: هیچ وقت با نوجوان خود مانند یک بازپرس برخورد نکنید. سعی کنید به جای ایجاد استرس و بازجویی از او حرف هایتان را با کلمات محبت آمیز مانند خوب عزیزم امروزت چطور گذشت، شروع کنید و سپس در ادامه بگویید دلم می خواهد با دوستانت آشنا شوم، کمی در مورد آنها برایم می گویی؟
- علایق فرزند: با نوجوان خود در مورد علاقه مندی هایش صحبت کنید. از او بخواهید تیم فوتبال یا فیلم مورد علاقه خود را به شما بگوید. این کار باعث ارتباط نزدیکتری بین والدین و فرزندان می شود.
- مقایسه نکردن: هرگز فرزند خود را با دیگران مقایسه نکنید این کار عزت نفس آنها را به شدت پایین می آورد.
- حس گناه و شرم : به فرزند خود حس گناه را ندهید زیرا نه تنها باعث جلوگیری از عادات بد نمی شود بلکه به روح و روان او آسیب می زند و شرایط را برای اختلالات وسواس گونه ایجاد می کند. به جای آن با حس دوست داشتن و صلح انسانیت و نوع دوستی را در او بیشتر تقویت کنید.
کمک از یک روانشناس برای حل مشکلات نوجوان
نوجوانی یک دوره حساس و پر از فراز و نشیب است که فرد از تمام جنبه ها در حال تغییر و وارد شدن به دوران بزرگسالی است. مهم ترین تکلیف پیدا کردن هویت واقعی است که برای بعضی از نوجوانان بسیار سخت می شود. فشارهای خانواده و ناتوانی در انتخاب دوست باعث شکل گیری مشکلات شخصیتی در نوجوانی می شود و احساس ناتوانی و ضعف را به فرد می دهد. والدین می توانند با کمک یک روانشناس خوب، به فرزند خود در حل مسائل مختلف یاری کنند.
والدین با آگاهی کامل باید کنار نوجوان خود باشند و با چالش هایی که نوجوان با آنها روبرو می شود به نحوی درست برخورد کنند تا از آسیب هایی که در آینده ممکن است برای فرزندشان ایجاد شود پیشگیری کنند. ممنون می شویم نظرها یا پیشنهادهای خود را با ما در میان بگذارید.
نیم ژرسه
منبع:
