بارداریسلامت و تغذیهنوزاد و کودک

آلودگی هوا و تاثیرات آن روی زنان باردار

به سادگی می‌توانیم از انجام برخی فعالیت‌ها خودداری کنیم اما هوایی که نفس می‌کشیم پر از آلاینده‌های خطرناک است و نمی‌توانیم آن را حذف کنیم. امروزه همه ما با مشکلات آلودگی هوا و بیماری‌های ناشی از آن مواجه هستیم. آلودگی هوا از جمله مشکلاتی می‌باشد که همه افراد جامعه را درگیر می‌کند. در این میان اقشار حساس‌تر جامعه مانند زنان باردار با مشکلات جدی‌تری مواجه هستند و بهتر است نسبت به این آلودگی‌ها آگاه باشند و اقدامات لازم را انجام دهند. در این مطلب با تاثیر آلاینده‌های خطرناک موجود در هوا بر روی زنان باردار و اقدامات لازم برای مقابله با آن‌ها آشنا خواهید شد.

عنوان‌هایی که در ادامه خواهید خواند:

آلودگی هوا چه عوارضی برای مادر و جنین دارد؟

اگر چه آلودگی هوا روی تمام موجودات زنده تاثیرات منفی دارد اما بیشترین تاثیر را روی زنان باردار، نوزادان، کودکان، مبتلایان به مشکلات تنفسی و افراد مسن می‌گذارد. براساس پژوهش‌های علمی تاثیر آلودگی هوا بر مادران باردار تقریبا به اندازه خطر مصرف سیگار و دخانیات است و ممکن است منجر به سقط جنین شود.

برخی از علائم متداول مانند سرفه، گلودرد، سوزش چشم‌ها، خستگی مزمن، آسیب به ریه و قلب ممکن است در افراد به وجود آید. قابل توجه است که آلودگی هوا قبل از تولد جنین می‌تواند باعث مشکلاتی مانند زایمان زودرس یا غیرطبیعی بودن نوزاد شود. درنتیجه اگر افراد که به طور موقت در معرض آلودگی هوا قرار بگیرند تا 16% احتمال خطر برای جنین به وجود می‌آید. بهتر است بدانید که برخی از عوارض آلودگی هوا که می‌‌تواند در آینده بر کودک تاثیر منفی بگذارد شامل اختلالت خواب، مشکلات رفتاری، چاقی، مشکلات ریوی، استرس و التهاب ریوی می‌باشد.

برخی‌از بیماری‌هایی که زنان باردار به خاطر آلودگی هوا تجربه می‌کنند؟

  • وزن کم هنگام تولد: در بارداری طبیعی نوزادان در هفته‌های ۳۸ تا ۴۰ حدودا بین 2/5 تا ۴ کیلوگرم وزن دارند. بنابراین نوزادان زیر 2/5 کیلوگرم از دسته نوزادان کم وزن به شمار می‌آیند.
  • زایمان زودرس: تقریبا 18% از کلیه زایمان‌های زودرس که سالانه انجام می‌شود با آلودگی هوا در ارتباط هستند.
  • آسم: آلودگی هوا آسم را تشدید می‌کند. در زنان باردار این بیماری می‌تواند خطرناک باشد چرا که آسم موجب پره‌اکلامپسی (مسمومیت بارداری) می‌شود و باعث افزایش فشارخون و کاهش عملکرد کبد و کلیه‌ها می‌شود. وقتی آسم به خوبی مدیریت شود مادر و نوزاد مشکلی نخواهید داشت. با این وجود آسم درمان نشده باعث می‌شود جنین از کمبود اکسیژن رنج ببرد.
  • اوتیسم: مطالعات نشان می‌دهد، زنانی‌ که در سه ماهه‌ سوم بارداری در معرض آلودگی هوا به مدت طولانی قرار دارند، احتمال این‌که کودک مبتلا به اوتیسم را به دنیا بیاورند تقریبا دو برابر دیگران است. به‌ خصوص اگر در نزدیکی بزرگراه زندگی کنند زیرا هوا بالاترین مقدار ذرات آلوده را دارد.
  • مشکلات باروری: اگر قصد بارداری دارید لازم است مراقب هوایی که تنفس می‌کنید، باشید. مطالعات حاکی از آن است که آلودگی هوا باعث پایین آمدن میزان باروری در زنان و مردان شده است.
تاثیر آلاینده‌های هوا روی جنین و مادر

تاثیر آلاینده‌های خطرناک موجود در هوا روی مادر و جنین

همان‌طور که می‌دانید میزان و نوع آلاینده‌های هوا در فصل‌های مختلف سال متغیر است. چنانچه آلاینده‌های موجود در هوا بیش‌از حد استاندارد باشد، می‌تواند خطرهای جدی برای مادران بارداری که مدت زیادی در آن هوا تنفس کرده‌اند، داشته باشد. از طرفی دیگر در فصل سرما با استفاده از سوخت‌های فسیلی میزان این آلودگی بیشتر می‌شود. نفس کشیدن در هوای آلوده و سمی می‌تواند مشکلات تنفسی برای زنان باردار ایجاد کرده و در اکسیژن‌رسانی به جنین تاثیر بگذارد. بنابراین مواد سمی موجود در برخی از آلاینده‌ها می‌تواند عوارضی مانند نقص‌های اسکلتی و ساختاری در جنین به دنبال ‌داشته ‌باشد.

تذکر: با توجه به مسئله مهم آلودگی هوا زنان باردار باید بیشتر حواس خود را جمع کنند تا خطری خود و جنین را تهدید نکند.

انواع آلاینده‌های خطرناک موجود در هوا

  • مونوکسیدکربن: این گاز بی‌بو که از سوختن ناقص سوخت‌های فسیلی آزاد می‌شود، می‌تواند منجربه کاهش میزان اکسیژن در خون گردد. همچنین تنفس طولانی آن ممکن است به بیهوشی یا مرگ منجر شود. درنتیجه زنان باردار آسیب‌پذیرتر از افراد عادی هستند زیرا ورود مونوکسیدکربن به خون می‌تواند مشکلات جدی را برای مادران باردار و جنین ایجاد کند.
  • دی‌اکسیدگوگرد: این آلاینده سمی از سوخت خودروها ایجاد می‌شود. ورود دی‌اکسید‌گوگرد به خون ممکن است منجر به نارسایی تنفسی و فلج شدن قسمت‌هایی از ریه شود.
  • ذرات معلق: با بالا رفتن درصد میزان ذرات معلق در هوا به نوبه خود تاثیرات منفی بر سلامت مادر و جنین دارد.

آلاینده‌های خطرناک دیگر

  • ازن: تاسیسات صنعتی و نیروگاه‌ها آلاینده‌ای به نام ازن در هوا ایجاد می‌کنند. با تنفس هوایی که دارای ازن می‌باشد، درد قفسه سینه، سرفه، گرفتگی ریه و سوزش گلو ایجاد می‌شود. اگر فرد در مدت طولانی در معرض ازن قرار بگیرد، ممکن است بافت ریه او دچار زخم دائمی شود یا حتی به سرطان ریه مبتلا گردد. گفتنی است که گاز ازن باعث وخیم‌تر شدن برونشیت و آسم نیز می‌شود. صدمه دیدن ریه می‌تواند باعث کاهش اکسیژن دریافتی شود و در زنان باردار ممکن است اکسیژن مورد نیاز جنین به اندازه کافی تامین نشود. 
  • آزبست: جالب است بدانید که لنت ترمز وسایل نقلیه شما، کارخانه‌‌های صنعتی و نساجی‌ها می‌تواند منابع آزاد کردن آزبست باشد. تنفس این نوع آلاینده خطرناک، می‌تواند به بیماری به نام آزبستور و مزوتلیوما منجر گردد. ابتلا به این بیماری‌ها در دوران بارداری بسیار خطرناک بوده و می‌تواند منجر به تنگی نفس و کاهش وزن زن باردار و بروز مشکل در روند رشد جنین گردد. مزوتلیوما ممکن است تا مدت‌ها قابل تشخیص نباشد و با کاهش حجم ریه، مشکلات زیادی به وجود آورد. در هوای آلوده معمولا سطح آزبست در بخش‌های پرترافیک شهری خیلی بالاتر است.
  • آرسنیک: آرسنیک عنصری طبیعی بوده که کاربرد‌های مختلفی دارد. به عنوان مثال می‌توان به استفاده از آن در علف‌کش‌ها و سموم دفع آفات گیاهی اشاره کرد. اگرچه سطح آرسنیک موجود در هوا چندان زیاد نیست اما افزایش ترکیبات آرسنیک در هوا یا تماس طولانی‌ مدت با آن ممکن است باعث افزایش تولد کودکان با نقص‌های مادرزادی یا تولد نوزادان کم‌ وزن شود. کاملا واضح است که گرد و غبار و ذرات معلقی که از سمت مزارع یا شهر‌های صنعتی به مناطق مسکونی می‌آیند می‌تواند حاوی ذرات آرسنیک باشد.

اقدامات لازم در برابر آلودگی هوا برای زنان باردار به چه شکلی است؟

با وجود این‌که هوای آلوده موضوعیست که از اختیار زنان باردار خارج است اما می‌توان با رعایت مواردی میزان تماس با آلاینده‌ها را کاهش داد. این اقدامات شامل موارد زیر می‌باشد:

  • تا جایی که ممکن است در مواقعی که آلودگی از سطح استاندارد خود خارج است، در خانه بمانید.
  • در صورتی که شاغل هستید یا این‌که ناچارید از منزل خارج شوید، یک ماسک مناسب تهیه کرده و با وسایل نقلیه جابه‌جا شوید.
  • فراموش نکنید در روز‌هایی که آلودگی هوا وجود دارد، نوشیدن مایعاتی مانند شیر می‌تواند بسیار موثر باشد. کلسیم موجود در شیر عناصر سنگین را به خود جذب می‌کند و باعث دفع آن‌ها از بدن می‌شود.
  • استفاده از بخور سرد در منزل می‌تواند از میزان آلودگی داخل خانه کم کند.
  • در روزهایی که هوا به شدت آلوده است از هر نوع فعالیت ورزشی شدید داخل و خارج از خانه پرهیز کنید.
  • در صورت تشدید علائمی نظیر تنگی‌نفس، سوزش مسیر تنفسی و سرفه شدید به پزشک مراجعه کنید.
  • از مواد غذایی حاوی آنتی‌اکسیدان استفاده کنید.
  • وجود گیاهان آپارتمانی جهت تصفیه هوا در منزل نه تنها جنبه زیبایی دارد، بلکه منجر به تصفیه کردن هوا می‌شود.
  • بهتر است از دستگاه تصفیه هوا در منزل استفاده کنید.

امیدواریم مطالب فوق برای همراهان عزیز مفید بوده باشد. ممنون می‌‌شویم نظرها و پیشنهادهای خود را با ما در میان بگذارید.

تیم محتوای ژرسه

منبع:

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا