آشنایی با لکنت زبان در کودکان و نشانههای آن
لکنت زبان یکی از مشکلات رایج در میان کودکان است که در طی آن جریان تکلم کودکان با اختلال روبهرو میشود. در کودکان مبتلا به مشکل لکنت به صورت ناخودآگاه کلمات، صداها و یا هجاها به صورت تکراری و طولانی بیان میشوند. نکتهی حائز اهمیت در خصوص چنین اختلالی این است که آن را با تکرار کلمات هنگام یادگیری آن اشتباه نگیریم.
لکنت اختلالی است که میتواند رابطهی کودک با دیگران را به چالش بکشد. در ادامهی این مطلب به بررسی بیشتر لکنت زبان خواهیم پرداخت.
آشنایی با انواع لکنت زبانی
لکنت دارای انواع مختلفی است که در جدول زیر بیان شدهاند:
انواع لکنت زبان | توضیحات |
لکنت رشدی | در سنین ۲ تا ۵ سال که رشد زبان نسبت به سن کمتر است رخ میدهد. همچنین رایجترین نوع لکنت نیز میباشد. |
لکنت عصبی | در اثر آسیبهایی به مغز همچون سکته رخ داده و باعث آسیب رسیدن به سیگنالهای عصبی و گفتاری میشود. |
لکنت روانی | نوعی نادر از لکنت است که در اثر آسیبهای عاطفی رخ میدهد. |

دلایل ایجاد لکنت زبان
در خصوص دلایل ایجاد، پزشکان علت دقیق لکنتهای زبان را نمیدانند. در بسیاری موارد علت این اختلال را در اثر وراثتی میدانند که از والدین به فرزند منتقل میشود.
در صورت مشاهدهی علائم زیر احتمال بروز لکنت در کودک وجود دارد:
- وراثت و سابقهی خانوادگی
- به طول انجامیدن لکنت ببیش از ۶ ماه
- وجود انواع دیگر اختلالات گفتاری در کودک
نشانههای لکنت زبان در کودکان
قبل از هر چیز باید توجه داشت رشد کودکان با یکدیگر متفاوت میباشد. همچنین نشانههای مختلف لکنت تا سطوحی در کودکان عادی است. اما چنانچه این نشانهها از ۳ الی ۶ ماه تجاوز کند تبدیل به لکنت رشدی میشود و نیاز به پیگیری و درمان دارد.
نشانههای لکنت را میتوان به ترتیب زیر خلاصه نمود:
- تکرار صداها، هجاها و کلمات. مثلا تکرار صدای ماماماماما مامان
- ایجاد یک صدای کشدار و طولانی مانند بیــــــــــــــــــــــــــــا
- مکث و استفاده از آواهایی در طول صحبت مانند «اوم» در جمله بیا اوم اوم اوم بریم
- ناتوانی در بیان کلمه حتی با باز بودن دهان
- اضطراب و تنگی نفس هنگام صحبت کردن
- لرزش لبها هنگام صحبت
- افزایش لکنت زبان در شرایطی مانند خستگی، هیجان یا فشار روانی
- ترس و اجتناب از صحبت کردن
لکنت و اختلال زبان نیز مانند سایر بیماریها با سلامت بدن در ارتباط بوده و لازم است پیگیری و درمان شود.

مراحل تشخیص لکنت زبان
در اولین مرحله توسط متخصص در رابطه با سابقهی لکنت زبان در خانواده سوال میشود. همچنین به بررسی نشانههای لکنت در کودک نیز میپردازد. در نهایت با تشخیص لکنت دستورهای لازم برای درمان اختلال ارائه میشود.
چگونگی درمان اختلال لکنت در کودکان
با توجه به سن و ویژگیهای عمومی کودک درمان آغاز میشود. درجه وجود لکنت نیز در شرایط درمانی موثر است. به طور قطعی درمان خاصی برای این اختلال وجود ندارد. تنها راه چاره تشخیص به موقع و جلوگیری از ادامهی روند لکنت در بزرگسالی میباشد.
جدول تکنیکها
برای درمان کردن لکنت تکنیکهای مختلفی وجود دارد که در جدول زیر ارایه شدهاند:
تکنیک گفتار درمانی | توضیحات |
تکنیکهای آموزشی | آرام صحبت کردن نفس کشیدن حین صحبت کردن |
مشکلات ناشی از لکنت زبان درکودکان
لکنت زبان میتواند مشکلات مختلفی را نیز به دنبال خود برای کودک به همراه داشته باشد. مشکلاتی از جمله:
- ایجاد مانعی برای مشارکت در امور
- کاهش اعتماد به نفس
- کاهش عملکردهای آموزشی
- مشکلات اجتماعی
راه حل
برای کمک به کودکان مبتلا به لکنت میتوان اقدامات زیر را انجام داد:
- ایحاد محیطی آرام برای کودک
- تعیین وقتی ثابت برای صحبت با او
- پرداختن به مسائل سرگرم کننده
- نشان دادن واکنش مثبت برای صحبت کردن
- به خرج دادن صبر و حوصله
- گفت گویی آرام و همراه با خونسردی
- توجه به صحبتهای کودک
- دادن فرصت به کودک برای تکمیل کردن جملات