نوزاد نارس و نکاتی که خوب است بدانید
یکی از لحظاتی که برای هر پدر و مادری سخت و ناراحت کننده است، تولد نوزاد نارس است زیرا نمی‌توانند همان لحظه که کودک متولد می‌شود او را بغل کنند یا شیر دهند. خوب است بدانید که این پدیده موقتی است و بعد انجام یکسری مراقبت‌های بیمارستانی برطرف می‌شود و می‌توانید نوزاد را در آغوش بگیرید و لحظات خوب و خوشی را بگذرانید. با ما همراه شوید تا مراقبت‌های لازم در مورد نوزاد نارس را بررسی کنیم.
ویژگی‌های نوزاد نارس
مدت زمان بارداری طبیعی در انسان حدود ۴۰ هفته است و اگر نوزاد حدود سه هفته یا بیشتر، زودتر از موعد مقرر متولد شود به عنوان نوزاد نارس شناخته می‌شود. این نوزادان به علت وجود نقص‌هایی که در اثر زایمان زودرس ایجاد شده، در مصرف شیر و تنفس مشکل دارند. از طرفی به دلیل اینکه بافت چربی جنین در هفته‌های آخر بارداری تشکیل می‌شود، نوزادی که نارس باشد، دارای بافت چربی زیر جلدی بسیار کمی است.
این نوزادان در حفظ گرمای بدن ناتوان هستند و دمای بدن آنها سریع پایین می‌آید، بنابراین در برابر سرمای محیط بسیار حساس می‌باشند. به همین علت این نوزادان را در انکوباتور نگهداری می‌کنند. علاوه بر آن، این نوزادان پوست نازکی دارند و مویرگ‌های پوست آنان به طور مشخصی قابل مشاهده است و به همین دلیل پوست این نوزادان به رنگ صورتی است.
نوزادی که زودتر از موعد به دنیا آمده است، به دلیل عدم رشد کافی ماهیچه‌های بدن، دارای ماهیچه‌های شل و ضعیف است و بنابراین از نظر جثه لاغرتر و کوچک‌تر از حالت عادی است. در صورتی که نوزاد حدود ۵ تا ۶ هفته زودتر از موعد مقرر به دنیا بیاید یا وزنی کمتر از ۱۸۰۰ گرم داشته باشد، بایستی در دستگاه مخصوص نگهداری شود.
تذکر: نوزاد نارس دارای وزن کمتر و جثه لاغرتر از حد طبیعی است.
برخی از مشکلات رایج تولد نوزاد زودتر از موعد
- مشکلات تنفسی
- مشکلات قلبی
- اختلال در گوارش
- مشکلات گردش خون و کم خونی
- زردی نوزاد
- خطر ابتلا به عفونت‌ها
تذکر: اکثر نوزادان نارس به طور طبیعی رشد می‌کنند اما خطر ابتلا به مشکلات و عقب ماندگی رشد در این نوزادان بیشتر است.
بیشتر بدانید: دفع پروتئین در بارداری، از علت تا علائم و درمان آن
برخی از مشکلاتی که بعدا احتمال دارد در نوزادانی که نارس به دنیا آمده‌اند رخ دهد عبارتند از:
- تاخیر در صحبت کردن
- مشکلات رشد و حرکت
- مشکلات دندان
- اختلال در بینایی یا شنوایی
- اشکال در یادگیری
- مشکلات اجتماعی
اصلی‌ترین عوامل به دنیا آمدن نوزاد نارس
- دوقلوزایی: درصورتی‌که بارداری قبلی دوقلو باشد، احتمال تولد نوزادان نارس افزایش می‌یابد.
- مشکلات مربوط به جفت: این مورد یکی از مهمترین عواملی است که باعث زایمان زودرس و به دنیا آمدن نوزاد نارس می‌شود.
- عفونت مادر: عفونت در دوران بارداری نیز تأثیر بسیار زیادی بر زایمان زودرس و تولد نوزاد نارس می‌گذارد.
- بیماری‌های مربوط به رحم و گردن رحم: این نوع مشکلات می‌توانند بر تولد نوزاد نارس تأثیر داشته باشند.
- مواد مخدر و الکل: مصرف مواد مخدر و الکل در دوران بارداری نیز در زایمان زودرس و تولد نوزاد نارس نقش مهمی دارد.
- سن: احتمال تولد نوزاد نارس در مادران بارداری که زیر ۱۸ سال و بالای ۳۰ سال هستند، به طور قابل توجهی افزایش می‌یابد.
- تعداد زایمان‌های قبلی: با افزایش تعداد زایمان، دهانه رحم گشادتر شده و احتمال تولد نوزاد نارس بیشتر می‌شود.
- فعالیت بدنی نامناسب و سنگین در زمان بارداری: این مورد نیز یکی از علل مهم تولد نوزاد نارس است.
تذکر: پاره شدن کیسه آب و دیابت جزو مواردی هستند که در تولد نوزاد زودتر از موعد نقش دارند.
علائم زایمان زودرس و تولد نوزاد نارس
- انقباضات منظم در رحم قبل از هفته 37 بارداری
- افزایش ترشحات رحمی
- مشاهده ترشحات آبکی و یا خونی
- خونریزی و لکه بینی از واژن
- شکم‌درد و گرفتگی ماهیچه‌های شکمی مشابه دردهای قاعدگی یا به صورت ایجاد چهار انقباض در طول یک ساعت
- سنگینی و افزایش وزن در لگن
- کمردرد به صورت منظم
- کاهش ناگهانی حرکت نوزاد
- تهوع یا استفراغ
تذکر:
- تورم در صورت و دست‌ها، دوبینی، تاری دید یا اختلالات بینایی از نشانه‌های پره‌اکلامپسی است که از علل رایج زایمان زودرس است.
- نگهداری نوزادان نارس بایستی تحت نظر پزشک و در دستگاه مخصوص این نوزادان باشد.
درمان‌های لازم برای تولد نوزاد زودتر از موعد
- به دلیل مشکلاتی که نوزاد نارس با آنها مواجه است، این نوزادان زیر نظر پزشک در بخش NICU و تحت مراقبت‌های ویژه برای کنترل تنفس و ضربان قلب و جلوگیری از عفونت نگهداری می‌شوند. برای حفظ گرمای بدن این نوزادان، از تخت‌های ویژه‌ای برای گرم نگه‌داشتن آنها استفاده می‌شود.
- تغذیه نوزاد نارس با استفاده از تزریق داخل سیاهرگ یا از راه بینی انجام می‌شود. تغذیه از راه بینی تا وقتی ادامه دارد که نوزاد بتواند به بلوغ کامل برای تنفس، مکیدن، بلعیدن و تغذیه از پستان برسد.
- در صورتی که نوزاد دچار مشکلات تنفسی شدید باشد، باید در دستگاه تنفس (ونتیلاتور) قرار دهند تا ورود و خروج هوا به شش نوزاد راحت‌تر شود.
- اگر پزشک معالج صلاح ببیند، نوزاد نارس را با شیر مادر تغذیه می‌کنند تا نوزاد در مقابل عفونت‌ها حفظ شود.
تذکر: برای جلوگیری از کاهش آب بدن و خشک شدن پوست نوزاد هوای داخل محفظه باید مرطوب باشد.
امیدواریم مطالب فوق برای شما همراهان عزیز مفید بوده باشد. ممنون می‌شویم نظرها و پیشنهادهای خود را با ما در میان بگذارید.
تیم محتوای ژرسه
منابع:
