آیا بازی فکری باعث رشد خلاقیت کودکان می‌شود؟
اگر بخواهیم یکی از دغدغه‌های والدین و یکی از سوال‌های پرتکرار را بیان کنیم این است که با توجه به امکانات امروز و دسترسی ساده به خیلی از وسایل، چکار کنیم که کودکان شاد و خلاقی داشته باشیم؟ جواب خیلی ساده است شما از طریق بازی کردن می‌توانید در کنار قدرت ذهنی و فکری، توان بدنی آن‌ها را نیز بالا ببرید. همچنین در مواردی که یادگیری برای آن‌ها سخت است با بازی کردن این مشکل را به راحتی می‌توانید حل کنید.
خوب حالا اگر بخواهیم به یکی از بازیهای مناسب کودکان اشاره کنیم که باعث بیشتر شدن قدرت ذهن، فکر و پرورش خلاقیت آن‌ها می‌شود، باید بازیهای فکری را نام برد. البته به شرطی که بهترین بازی بچگانه و مناسب سن او انتخاب شود چون بازی فکری می‌تواند کودکان را برای آینده آماده کند و از آن‌ها فردی باهوش و با استعداد بسازند. نقشی که بازیهای فکری در آینده کودکان دارد را هیچ وقت دست کم نگیرید، تا اینجا کمی با تاثیر آن در آینده کودکان آشنا شدید. در این مقاله قصد داریم به تعریفی از سرگرمی فکری، تاثیر بازی و همچنین برخی از فواید آن برای کودکان بپردازیم پس با ما همراه باشید.
- مختصری در مورد بازی فکری و برخی از ویژگی‌های آن
- برخی از فواید مهم بازیهای فکری
- باعث پرورش چه مهارت‌هایی در کودکان می‌شود؟
- برای خرید باید به چه نکاتی توجه کنیم؟
- انواع بازی‌ها
- معرفی برخی از انواع بازیهای فکری متناسب با سن کودک
مختصری در مورد بازی فکری و برخی از ویژگی‌های آن
بازیهای فکری را همانند چالش می‌توان در نظر گرفت. چالش‌ها انسان را از قبل برای قرار گرفتن در مسیر ناهموار و پرفراز و نشیب زندگی آماده می‌کند. هنگامی که کودک در زمان مناسب در این چالش قرار گیرد به راحتی می‌تواند آن را حل کند و همین‌طور در آینده آماده روبرو شدن با مسائل و مشکلات مختلف زندگی باشد. بازیهای فکری چون ذهن را درگیر می‌کنند، در نتیجه فرد را مجبور به فکر کردن می‌کنند. این کار باعث تقویت ذهن شده و یک نوع ورزش مغزی محسوب می‌شود. حالا می‌خواهیم ویژگی یک بازی فکری خوب برای کودکان را بگوییم:
- سرگرم کننده و دلچسب باشد.
- هدف آن مشخص باشد.
- خودجوش و به میل و اراده خود او باشد.
- باعث شرکت کردن فعال کودک شود.
- جزئی از یک داستان یا افسانه باشد.
برخی از فواید مهم بازیهای فکری
یکی از تاثیرات آن، باعث رشد روابط اجتماعی و شناختی کودکان می‌شود. همچنین باعث یاد گرفتن مهارت‌هایی مثل احترام به قانون، رعایت نوبت و شریک شدن با دیگران می‌شود. همین‌طور از ساده‌ترین مهارت شناختی مانند اعداد و الگوهای ساده گرفته تا محاسبات پیچیده را به کوکان می آموزند. در کنار موارد گفته شده، باعث تقویت و بهبود عملکرد مغز می‌شود که همین امر در تمامی مراحل زندگی ما تاثیر دارد. به خصوص اگه این پرورش مغز در سال‌های اول زندگی باشد، نقش بسیار مهمی دارد. حالا می‌خواهیم به برخی از فواید مهم اشاره کنیم:
- باعث افزایش تمرکز، درک و توجه: افزایش این ۳ مهارت ذهنی از جمله فواید بازی فکری برای کودکان محسوب می‌شود و تاثیر بسزایی در زندگی دارد. جالب است بدانید چون این بازی‌ها جنبه سرگرمی دارند، متوجه نمی‌شوند که مهارت و یادگیری آن‌ها در حال تقویت است.
- درک بهتر مفاهیم درسی: یکی از مهمترین فواید آن از نظر والدین، کمک به آموزش و بهتر شدن یادگیری کودکان می‌باشد.
برخی دیگر از فواید بازی فکری
- هماهنگی بین عصب و عضله
- لذت‌‌بخش بودن آموزش
- افزایش هوش
- افزایش تعامل با همسالان
- کاهش افسردگی
- افزایش اعتماد به نفس
بازی فکری باعث پرورش چه مهارت‌هایی در کودکان می‌شود؟
بازیهای فکری، تاثیر زیادی در زندگی کودکان خصوصا تصمیمات آینده آن‌ها دارد و ما اگر بخواهیم دقیق‌تر نگاه کنیم و ببینیم کودکان بعد از پایان بازی فکری به مرور چه مهارت‌هایی را بدست آورده‌اند بهتره است چند مورد را نام ببریم:
- تقویت قدرت تجزیه و تحلیل
- رشد و آگاهی در زمینه‌های مختلف
- تقویت قدرت تخیل و خلاقیت
- سریع شدن در حل مسئله
- فهیدن سریع مطالب
- بهتر شدن صحبت
برای خرید به چه نکاتی باید توجه کنیم؟
در اینجا می‌خواهیم به شما کمک کنیم و نکاتی را گوشزد کنیم که بهتر است قبل از خرید بازی فکری بدانید تا بتوانید بهترین گزینه را انتخاب کنید، که عبارت است از:
- رده سنی: قبل از هر چیز شما باید توجه کنید کودک در چه رده سنی قرار دارد تا بازی مناسب او را تهیه کنید.
- جنس بازی: یکی از خصوصیات یک بازی خوب، با کیفیت بودن قطعات آن است چون کودک زمان زیادی با آن کلنجار می رود و ممکن است خراب شود پس لازم است حتما کیفیت خوبی داشته باشد.
- علاقه کودک: بهتر است حتما طبق سلیقه و علاقه کودک باشد چون اگر رغبتی به آن نداشته باشد در نتیجه سرگرم هم نمی‌شود.
- اندازه قطعات: اگر سن کودک کم است حتما باید توجه کنید، نباید بازیهای فکری که قطعات کوچک (ریز) دارند برای آن‌ها بگیرید چون کودک آن را داخل دهان می‌گذارد و ممکن است قورت دهد و همین امر بسیار خطرناک است.
انواع بازی‌ها
- بازی فردی که برای کودکان زیر 2سال مناسب و بسیار متنوع است و در آن کودک با ساده‌ترین اسباب‌بازی خود یا حتی دست و پای خود سرگرم می‌شود.
- بازیهای موازی که کودکان در کنار یکدیگر قرار دارند اما جداگانه بازی می‌کنند. به عنوان مثال کودکانی که در مهد هستند در این دسته قرار می‌گیرند.
- بازیهای گروهی که کودکان به صورت دو یا چند نفره انجام می‌دهند و در آن کودک مفهوم کارگروهی، برد و باخت و رعایت نوبت را یاد می‌گیرد.
نکته: هر کدام از بازیهای بالا با توجه به سن کودک تاثیر مهمی روی تربیت و شخصیت او دارند.
معرفی برخی از انواع بازیهای فکری متناسب با سن کودک
همان‌طور که می‌دانید بازی یکی از ضروری‌ترین نیازهای کودکان است که باعث رشد ذهنی و جسمی می‌شود اما به شرطی که متناسب با سن کودک انتخاب شود. همچنین سرگرمی‌های فکری یکی از بهترین ابزارها است که باعث پرورش و رشد خلاقیت می‌شود. با توجه به مطالبی که در بالا گفتیم حالا می‌خواهیم چند مورد بازی فکری متناسب با سن که در بازار وجود دارد را به شما معرفی کنیم:
- حلقه هوش: این بازی فکری برای دختران و پسران ۱ تا ۳ سال مناسب است که به صورت انفرادی می‌باشد. این بازی از یک میله و چند حلقه رنگی تشکیل شده است. در اینجا کودک با مفهوم رنگ‌ها و شمارش اعداد آشنا می‌شود. همچنین باعث هماهنگی بین دست و چشم کودک می‌شود.
- بابابو: این بازی برای کودکان ۳ سال به بالا مناسب و به صورت جمعی (۱ تا ۶ نفر) انجام می‌شود. داستان در مورد یک بابابزرگ است که برای نوه‌هایش قصه می‌خواند که باعث افزایش تمرکز در کنار پرورش مهارت‌های حرکتی به خصوص کنترل دست‌ها می‌شود.
- دست‌چین: این بازی فکری برای کودکان ۵ سال به بالا مناسب و به صورت جمعی (۲ تا ۴ نفر) می‌توان انجام داد. جزو بازیهای سرعتی و هیجانی دسته‌بندی می‌شود. شامل ۲۰ عدد لیوان رنگی، ۲۴ عدد کارت بازی، ۱ عدد زنگ فلزی و دفترچه راهنما است. حالت رقابتی دارد و در کنارش مهارت‌های ارتباطی و تطبیقی را هم به کودک آموزش می‌دهد.
در اینجا فقط به برخی از فواید بازی فکری اشاره کردیم، امیدواریم که والدین از این سرگرمی مفید بیشتر برای کودکان خود استفاده کنند، لطفا نظرها و تجربه‌های خود را با ما به اشتراک بگذارید.
تیم ژرسه
منابع:
