آشنایی با بیماری قلبی در جنین و موارد مربوط به آن
بیماری قلبی در جنین در مواردی مشاهده می‌شود. طبق آمار می‌توان گفت تعداد جنین‌هایی که دارای مشکلات قلبی هستند ۱ در ۱۰۰ نوزاد می‌باشد. باید توجه داشت صرف نظر از آن تعداد نوزادانی که مشکل قلبی خفیف دارند، بسیاری از آن‌ها با بیماری‌های قلبی جدی متولد می‌شوند که پیگیری و درمان آن‌ها ضروری است.
این پیگیری و درمان از زمان بارداری آغاز شده و والدین باید نسبت به این موضوع دقت و توجه کافی را داشته باشند. با دنبال کردن این مطلب می‌توانید به اطلاعات بیشتری پیرامون بیماری قلبی در جنین دست یابید.
آشنایی با کارکرد قلب
در توضیحی ساده می‌توان قلب را به پمپی دو قلو تشبیه کرد که از چهار اتاق تشکیل شده است. وظیفه‌ی اصلی و مهم قلب رساندن اکسیژن به سراسر بدن می‌باشد. مراحل ورود خون به قلب و رساندن اکسیژن به بدن را می‌توان به شکل زیر بیان نمود:
- بخشی از خون بدن که فاقد اکسیژن می‌باشد وارد دهلیز راست قلب شده و سپس به بطن راست منتقل می‌شود.
- این خون از طریق رگ‌ها به ریه رفته و اکسیژن مورد نیاز خود را برداشت می‌کند.
- در مرحله‌ی بعد خونی که با اکسیژن همراه شده است به ترتیب به دهلیز و بطن چپ وارد می‌شود.
- در پایان نیز خون اکسیژن‌دار از طریق سرخ رگ آئورت به کل بدن منتق می‌شود.
امکان ایجاد بیماری قلبی در جنین در رحم مادر
به طور کلی مشکلات قلبی و رگ‌های خونی جنین و عدم رشد آن‌ها در رحم مادر را می‌توان مطابق جدول زیر بیان نمود:
| بیماری قلبی در جنین | نتیجه‌ی حاصل از آن |
| انسداد و گرفتگی رگ‌ها | جلوگیری از حرکت خون در قلب و عروق |
| مشکلات حرکت خون در قلب | ایجاد حرکت غیر عادی جریان خون در قلب |
| نارسایی‌های قلب | عدم رشد و توسعه‌ی تمامی بخش‌های قلب |
اکوکاردیوگرافی جنین چیست؟
اکوکاردیوگرافی می‌تواند وسیله‌ای برای تشخیص بیماری قلبی در جنین باشد تا با تشخیص این مشکل قبل از تولد از سایر عوارض جلوگیری شود. بعد از تشخیص، درمان از طریق جراحی انجام می‌شود.
از طریق این روش و تشخیص و درمان به موقع بیماری قلبی در جنین، خصوصا موارد بسیار حاد امکان زنده ماندن نوزاد بعد از تولد افزایش می‌یابد.
آیا تمامی موارد بیماری قلبی در جنین خطرناک هستند؟
در این مورد باید گفت برخی از مشکلات قلبی در جنین نیاز به مداخله فوری پزشک نداشته و می‌توان مراحل درمان را بعد از تولد نوزاد انجام داد. اما در صورت جدی بودن عارضه لازم است تا به سرعت تشخیص و جراحی توسط پزشک متخصص صورت بگیرد. همچنین در برخی موارد بسیار حساس زایمان در مرکز قلب کودکان صورت می‌گیرد تا فورا اقدامات درمانی و جراحی لازم بر روی نوزاد انجام شود.
ناراحتی‌های حاصل از آریتمی در قلب
به طور معمول میانگین ضربان قلب جنین را می توان ۱۲۰ تا ۱۶۰در نظر گرفت. این در صورتی است که ضربان قلب تعداد زیادی از جنین‌ها ۹۰ می‌باشد.
مشکلات ناشی از ریتم ضربان قلب جنین را می‌توان این گونه خلااصه کرد:
- ضربان‌های نارس یا زودرس که عموما کمی بعد از تولد از بین می‌رود.
- مشکلات ضربان قلب شدید یا تاکی کاردی ( درمان از طریق تجویز دارو برای مادر باردار).
- مشکلات ضربان کند قلب یا برادی کاردی ( نیاز به جراحی در موارد شدید و قرار دادن ضربان ساز).
در صورت بروز دو گزینه‌ی آخر به صورت شدید در جنین کنترل ضربان قلب دشوار شده و در مواردی نیز اتصال الکتریکی بین قسمت‌های فوقاتی و تحتانی قلب قطع می‌شود.
داروهای مورد استفاده برای بیماری قلبی در جنین
یکی از داروهای مورد استفاده در صورت بروز بیماری قلبی در جنین، ایندومتاسین می‌باشد. باید توجه داشت مقدار و دوز این دارو از طریق متخصص قلب به پزشک زنان اطلاع رسانی می‌شود.
بیماری قلبی اکتسابی چیست؟
برخی از بیماری‌ها هستند که وجود آن‌ها در کودک می‌تواند منجر به بروز بیماری قلبی نیز گردد. از جمله‌ی این بیماری‌ها:
- میوکاردیت (التهاب عضله قلب)
- کاردیومیوپاتی (بیماری عضله قلب)
- روماتیسم قلبی
- بیماری کاوازاکی (بیماری با تب و بثورات)
- بیماری ژنتیکی به نام سندرم نونان
- تورم غدد لنفاوی می‌باشند.
جدول دلایل
در خصوص علایم ایجاد بیماری قلبی در جنین می‌توان به جدول زیر مراجعه کرد:
| دلایل | توضیحات |
| ژن | ۲۰ درصد از بیماری‌های قلبی جنین ژنتیکی هستند |
| نقص موجود هنگام تولد | اختلالاتی مانند سندروم دان |
| بیماری‌های مادر | بیماری‌هایی مانند سرخچه در مادر منجر به مشکلات قلبی جنین می‌شود |
| داروها | مصرف داروهایی بدون مشورت و تجویز پزشک |
| الکل | مصرف الکل توسط مادر باردار منجر به بیماری قلبی در جنین می‌شود |
| سلامتی مادر | دیابت و تغذیه نامناسب |
| سن مادر | امکان بیماری قلبی در جنین با افزایش سن مادر |
نشانه‌های بیماری قلبی در جنین
از جمله عواملی که می‌توانند نشانه‌های از نقص قلب باشند، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- ایجاد نفس تنگی به دلیل تجمع مایعات در ریه
- اختلال در تغذیه به دلیل مشکلات تنفسی
- کبودی و متمایل شدن رنگ لب‌ها به آبی در اثر اختلاط خون آبی و قرمز رگ‌ها و ریه
نواقص مادر زادی مربوط به قلب
- اختلال در دیواره بین بطن‌ها
- جابه‌جا شدن رگ‌ها
- گرفتگی سرخ رگ آئورت
- تترالوژی فالوت
- سندرم هیپوپلاستیک چپ قلب
