شیردهی مادران و نکاتی که باید بدانید
شیردهی یکی از مهم‌ترین معضلات مادران بعد از بارداری و زایمان است. قطعا هر مادری دوست دارد، حس شیرین و عمیق شیردهی به نوزاد را درک کند. ممکن است به دلایلی مادر در دوران شیردهی نوزاد با مشکلاتی روبرو شود. داشتن سینه با نوک مسطح یا فرورفته از اصلی‌ترین مشکلات شیردهی مادران می‌باشد.
در صورتی که نوک سینه به طور کامل برجسته نباشد، نوزاد قدرت مکیدن آن را نخواهد داشت. در این مطلب به بررسی این موضوعات می‌پردازیم.
دوران شیردهی نوزاد در عین شیرین بودن می‌تواند نگرانی‌ها و مشکلاتی را نیز به همراه داشته باشد. یک مادر آگاه باید قبل از زایمان و تولد نوزاد درباره تمام مسائل بعد از زایمان اطلاعات کافی بدست آورد تا در زمان به دنیا آمدن نوزاد همه چیز خوب و آرام پیش رود.
مشکل احتقان، گرفتگی، نوک مسطح، استرس، عفونت و نوک سینه فرورفته از جمله مشکلاتی هستند که ممکن است در زمان شیردهی با آن درگیر شوید. همچنین شقاق سینه نیز از مشکلات بسیار آزار دهنده برای مادران می‌باشد که خوشبختانه در اغلب موارد می‌توان به راحتی آن را رفع کرد و مراحل رشد و بزرگ شدن نوزاد را دنبال کرد.
نگرانی در مورد نوک سینه فرورفته
برخی از خانم‌ها حتی قبل از بارداری و زایمان نیز نگران هستند که در هنگام تولد نوزاد قادر به شیردهی نخواهند بود. بهتر است بدانید که در اغلب موارد در دوران بارداری و زایمان نوک سینه‌ها برجسته‌تر از قبل می‌شود و بیشتر نوزادان قادر به مکیدن آن خواهند بود.
در مواردی که سینه‌ها دچار گرفتگی یا احتقان می‌شوند، ممکن است نوک سینه فرورفته بیشتر از قبل حالت معکوس پیدا کند و در این موارد باید به پزشک متخصص مراجعه کرد.
چه راهکارهایی را برای شیردهی می‌توان انجام داد؟
یکی از اصلی‌ترین کارهایی که باید برای رفع مشکل فرو‌رفتگی سینه انجام دهید، شیردهی است. هر چقدر تلاش کنید و نوزاد را به سینه و بدن خود نزدیک کنید، برجستگی نوک سینه بیشتر می‌شود.
تحریک شدن سینه توسط دهان نوزاد می‌تواند موثرترین عامل در رفع این مشکل و مشکلات شیردهی باشد. قطعا این کار راحت نخواهد بود و باید روش‌های زیادی را برای شیردهی امتحان کنید. ممکن است نوزاد شما در یک حالت خاص نوک سینه را بگیرد. کم نیاورید و برای شیردهی تلاش کنید.
بعد از هفته اول زایمان سینه‌ها نرم‌تر می‌شوند و امکان شیردهی بیشتر و راحت‌تر خواهد بود. برای اینکه نوک سینه را بیشتر تحریک کنید و برجسته‌تر شود، می‌توانید از یک شیر دوش استفاده کنید. شیر دوش می‌تواند در برجسته‌تر شدن نوک سینه نقش موثری داشته باشد.
بهتر است هر بار قبل از شیر به نوزاد از این وسیله استفاده کرده و بعد از برجسته شدن نوک سینه آن را در دهان نوزاد قرار دهید تا شیردهی راحت‌تر انجام شود.
روش دیگر
روش دیگری که می‌توان در رابطه با این مشکل انجام داد، استفاده از رابط شیردهی می‌باشد. در واقع رابط شیردهی یک نوع اتصال بین سینه مادر و دهان نوزاد ایجاد می‌کند که نوزاد با مکیدن سر آن می‌تواند از سینه مادر شیر بنوشد.
رابط اغلب جنس سیلیکونی دارد و به راحتی می‌شود از آن استفاده کرد. در مواردی نیز توصیه می‌شود که قبل از شیر تکه یخی برای برجسته کردن نوک سینه استفاده شود. بهتر است قبل از انجام هر روش و راهکاری با پزشک متخصص مشورت کنید تا بهترین و موثرترین کار را انجام دهید.
در صورتی که بعد از زایمان به دلیل وجود التهابات در بدن، نوزاد قادر به گرفتن سینه نباشد، توصیه می‌شود شیر مادر دوشیده شده و به وسیله قاشق یا قطره چکان به دهان نوزاد منتقل گردد.
این کار به دلیل وابسته نشدن نوزاد به شیشه شیر انجام می‌گیرد. اغلب نوزادان با خوردن شیشه شیر دیگر تمایلی به گرفتن سینه مادر ندارند و این کار می‌تواند نوزاد را از شیر مادر محروم سازد. بنابراین بهتر است به مدت کوتاه نوزاد به این شکل تغذیه شود تا مادر بعد از بهبودی کامل شیردهی را به بهترین شکل آغاز نماید.
بیشتر بدانید: تغذیه نوزاد با شیر مادر
علائم گرسنگی در نوزاد
- سر و صدا کردن
- مکیدن چیزها
- دست در دهان کردن
- باز کردن دهان
- لیس زدن لب یا بیرون آوردن زبان
تذکر: معمولا نوزاد تا 2 ماهگی هر 3 یا 4 ساعت نیاز دارد از سینه مادر شیر بمکد.
فواید تغذیه نوزاد با شیر مادر
شیر مادر ویتامین، پروتئین و چربی و هر آنچه برای رشد نوزاد نیاز است را دارد. همچنین حاوی آنتی‌بادی‌هایی است که برای مقابله کودک در برابر ویروس‌ها و باکتری‌ها لازم است. در کل تغذیه نوزاد با شیر مادر فواید زیادی دارد که عبارتند از:
- کاهش خطر ابتلا به آسم (آلرژی)
- کمتر شدن عفونت‌های گوش، بیماری‌های تنفسی و اسهال
- کاهش خطر ابتلا به دیابت، چاقی و برخی از سرطان‌ها
- افزایش ضریب هوشی
راهکار استفاده از سرنگ برای رفع مشکلات شیردهی
اگر مادری دارای نوک سینه فرورفته بود و بعد از زایمان نیز نتوانست به این علت شیردهی را انجام دهد، راهکار استفاده از سرنگ پیشنهاد می‌شود. در این روش مادر باید به نسبت نوک سینه خود یک سرنگ ۱۰ یا ۲۰ سی سی از داروخانه تهیه کند.
بعد با استفاده از یک کاتر یا قیچی تیز قسمت نوک سرنگ همان جایی که سوزن به آن وصل می‌شود را ببرید. بعد از بریدن این قسمت آن را بر روی نوک سینه خود قرار دهید. توجه داشته باشید که باید نوک سینه کاملا داخل سرنگ قرار بگیرد. قسمت بالا و پیستون سرنگ را به سمت بالا کشیده و حدود ۳۰ ثانیه نگه دارید. بعد آن را به آرامی برگردانید تا مکش کمتر شود، سپس سرنگ را بردارید.
این کار و تکرار آن در طول روز می‌تواند کمک بسیار زیادی را برای رفع مشکل فرو‌رفتگی سینه بکند. بهتر است بعد از خارج شدن سینه از سرنگ شروع به شیردهی کنید تا نوزاد هر چه راحت‌تر سینه را بگیرد.
به این نکته بسیار مهم توجه داشته باشید که قبل از انجام هر راهکاری با پزشک مشورت کنید تا دچار مشکلی نشوید.
سعی کردیم مشکلات رایج دوران شیردهی را برای شما همراهان عزیز به طور خلاصه بگوییم. ممنون می‌شویم نظرها و پیشنهادهای سازنده خود را با ما در میان بگذارید.
تیم ژرسه
منابع:
